Zee van licht in de Noordoostpolder
De glastuinbouw moet op de kaart worden gezet bij Luttelgeest in de Noordoostpolder. Maar tuinders uit het Westland kunnen niet zo snel verkassen als ze willen.
Achter de Orchideeënhoeve bij Luttelgeest in de Noordoostpolder begint de nieuwe glazen stad. Rijen kassen, vrachtwagens op de weg. Scholieren fietsen na gedane arbeid naar huis. De tuinders hebben voortdurend werk voor scholieren, ook in deze kerstvakantie. Al heeft een boer even verderop langs de weg een bord bij de oprit van zijn erf: ”No Work”. Maar die boodschap lijkt niet bedoeld voor scholieren.Als de zon onder is, gaat het licht in de kassen aan. De jonge tomatenplantjes baden in een zee van licht. De kassen liggen als een baken in de donkere polder. Gedurende enkele jaren zat de rem op ontwikkelingen in het gebied tussen Luttelgeest en Marknesse dat 450 hectare groot is. Maar er zijn nieuwe ontwikkelingen. Trostomatenkweker Prinsenland aan de Blankenhammerweg was een van de eerste nieuwe bedrijven in het Luttelgeester glastuinbouwgebied. Het bedrijf uit Berkel en Rodenrijs streek in 2007 neer aan de Blankenhammerweg. Het bevalt de broers Thomas en Robert Prins, eigenaars van Prinsenland, uitstekend op de bodem van de voormalige Zuiderzee.
Meer
De stichting Glastuinbouw NieuwLand wil veel meer glastuinders naar de Noordoostpolder halen. Luttelgeest moet op de kaart komen als glastuinbouwgebied. Een nieuwe Glazen Stad. De provincie Flevoland subsidieerde de club dit voorjaar met 137.000 euro. Voorzitter Bouma van NieuwLand had naar eigen zeggen al drie tuinders uit het Westland klaarstaan om naar de polder te verkassen.
De locatie in de Noordoostpolder ligt relatief gunstig als het gaat om het aantal zonuren en de zogenaamde mitigerende werking van het IJsselmeer. De geologie laat de toepassing van aardwarmte toe. Overal in het gebied staan bordjes die aangeven dat het er energiezuinig toeven is. Er is ruim 400 hectare (800 voetbalvelden) beschikbaar voor glastuinbouw. De grond wordt uitgegeven in kavels van 5 tot 100 hectare. Volgens NieuwLand verkoopt het project zichzelf door de lage grondprijzen, de goede teeltomstandigheden, de nabijheid van de snelweg A6 en de beschikbaarheid van arbeidskrachten.
Roet in het eten
De gemeente Noordoostpolder gooide echter roet in het eten. In april besloot het college van burgemeester en wethouders de plannen te bevriezen. Het gemeentebestuur wilde onderzoeken welke effecten de vergroting van het glastuinbouwgebied heeft op onder meer infrastructuur, energie- en watervoorziening en wat er bijvoorbeeld gedaan moet worden om de (buitenlandse) werknemers te huisvesten.
Het trio tuinders dat wilde komen, van wie er een al een voorlopig koopcontract had getekend, haakte af. Lange tijd was het stil, maar medio deze maand kregen bewoners van het gebied voorlichting van de gemeente. De nieuwe kassen zijn vooral bedoeld, zo verwacht projectleider Gert Jan van der Hoeven van de gemeente, voor de intensieve groenteteelt. Die heeft de laatste jaren een enorme schaalsprong gemaakt. Tuinders bouwen grote kassen van meer dan 10 meter hoog. De voorbeelden zijn al te zien aan de Kalenbergerweg bij Luttelgeest.
Projectontwikkelaar Difra Agro uit Bergschenhoek wil aan de Baarloseweg een glastuinbouwgebied van 300 hectare ontwikkelen. Daarop moeten grote tot zeer grote kassen komen. Wanneer alles volgens plan verloopt, kan de gemeenteraad van Noordoostpolder in december 2009 het bestemmingsplan vaststellen en kan de bouw van nieuwe kassen beginnen. De bedoeling is nieuwe kassen en waterbassins landschappelijk zo netjes mogelijk in te passen. Wonen en werken zijn straks gescheiden door water en de waterbassins komen als het even kan niet direct langs de weg te liggen.
Groeigebied
Het gebied bij Luttelgeest geldt als groeigebied. Een ander groeigebied is de regio rond Terneuzen. Daar is 400 hectare beschikbaar voor de teelt van tomaten, paprika’s en andere groenten. Ook in de kop van Noord-Holland, in de Wieringmeer, schieten de kassen uit de grond. Agriport A7, dat in de zomer van 2006 de inschrijving opende en een paar maanden later weer sloot vanwege de massale belangstelling, krijgt een omvang van 500 hectare.
Loopt door deze projecten voor grootschalige glastuinbouw buiten de Randstad het Westland leeg? Heeft de Glazen Stad zijn langste tijd gehad? Dat is niet waarschijnlijk. Per saldo verdwijnt er maar weinig areaal uit de regio. De bedrijven die elders megakassen gaan bouwen, verkopen hun bedrijf in het Westland vaak door aan collega-telers. Die kiezen vaak bewust voor kleinschalige productie.Door het vertrek van tomaten- en paprikakwekers ontstaat soms ook ruimte voor de teelt van andere groenten, zoals aubergines en komkommers. En de sierteelt, zo is de verwachting, zal zich verder versterken in het Westland.