Het verhaal van de Iraakse Joden is een treurig relaas. Hun wortels in het Tweestromenland gaan 3000 jaar terug. Iraakse Joden namen altijd een aparte positie in binnen het Jodendom. Toen begin zestiende eeuw Sefardische Joden, afkomstig van het Iberisch schiereiland, zich op grote schaal begonnen te verspreiden binnen het Ottomaanse Rijk, hielden ze halt voor de poorten van Bagdad. Iraakse Joden voelden zich in eerste instantie Irakees en dan pas Joods en wisten zich meer verwant met hun Iraakse landgenoten dan met hun Safardische geloofsgenoten.Iraakse Joden maakten ook een geïntegreerd deel uit van het moderne Irak en voelden geen behoefte om naar het beloofde land te emigreren. Zij werden echter vanaf 1951 gedwongen om te vertrekken. In dat jaar begonnen paramilitaire milities de winkels en huizen van Joden op grote schaal te plunderen en in brand te steken en de Joodse exodus nam een aanvang.

Na het gedwongen vertrek van de Iraakse Joden werd een groot deel van hun huizen veranderd in overheidsgebouwen. Een ander gedeelte werd verhuurd en hun oorspronkelijke eigenaren hebben tot op heden de eigendomsbewijzen op zak. Ze slagen er soms in om via advocaten te beschikken over de huur-opbrengsten van hun voormalige eigendommen in Irak.

Tegen deze achtergrond zou men kunnen begrijpen dat Iraakse Joden in Israël de veranderingen in Irak na 2003 zouden aangrijpen om terug te keren naar hun oude vaderland, maar hier zijn geen bewijzen voor, nog afgezien van de algemene veiligheidssituatie en de terreur van de milities die nog steeds Irakezen uit het land verdrijft.

Lathif Dami, een Iraakse Jood in Israël en secretaris van vereniging De Israëlisch-Palestijnse Dialoog, werd recentelijk op de Arabische tv geïnterviewd omtrent dit onderwerp. Hij bevestigde dat hij na grondig onderzoek van de feiten tot de conclusie was gekomen dat het gerucht geen basis had.

Martin Janssen woont en werkt in Damascus en zal vanaf vandaag regelmatig artikelen voor deze krant schrijven.