Het heeft aan de tien kandidaat-leden wijzigingen in de aanvankelijke voorstellen gepresenteerd. Die moeten de weg banen voor overeenstemming over de resterende knelpunten. Het is de bedoeling dat de huidige EU-landen op 12 en 13 december in Kopenhagen definitief groen licht geven voor de aansluiting in 2004.

Behalve door aanvullende uitgaven, onder meer voor verbetering van de grensbewaking en de voedselveiligheid, treedt er ook een financiële tegenvaller op voor de Unie door een verschuiving van de entreedatum van 1 januari naar 1 mei. De nieuwkomers behoeven in de tussenliggende vier maanden namelijk geen contributie af te dragen aan de gemeenschappelijke kas.

De totale kosten tot en met 2006 blijven wel binnen het begrotingsplafond dat in 1999 is vastgesteld voor die periode, maar zijn hoger dan werd voorzien in oktober op een top in Brussel. Diverse lidstaten zijn hier niet gelukkig mee, zo is gebleken tijdens diplomatiek beraad.

Denemarken meent echter wisselgeld nodig te hebben om van het afrondende overleg een succes te maken. „We bevinden ons in een moeilijke positie, als iemand tussen twee partijen in”, erkent de ambassadeur van de fungerende EU-voorzitter. Waarnemers sluiten niet uit dat het verzet vooral bedoeld is om de toetreders ervan te overtuigen dat er beslist niet meer in zit dan het nu aangeboden extraatje.

De reacties vanuit Oost-Europa zijn kritisch. De regeringen daar vinden de jongste aanpassingen een verbetering, maar beoordelen het totaalpakket nog steeds als mager. Volgende week zal er stevig worden onderhandeld. Op 9 en 10 december ontmoeten de ministers van Buitenlandse Zaken van alle 25 betrokken landen elkaar in een poging om, voorafgaande aan de top van enkele dagen later, een alomvattend akkoord te bereiken.