CDA–Kamerlid Van Dijk stelt dat het tegenwoordig al een stuk gemakkelijker is om door te stromen van de ene school naar de andere. De basisschool zou de beste vervolgopleiding goed in kaart kunnen brengen door de prestaties van de leerlingen nog beter vast te leggen.Hij wijst erop dat in groep acht van de basisschool het niveau al niet goed aansluit bij de leerlingen: sommigen kunnen niet meekomen, terwijl hun klasgenoten zich zitten te vervelen. Een latere schoolkeuze zou dit probleem verlengen tot in het voortgezet onderwijs.

PvdA’er Depla wil geen uitgestelde schoolkeuze over de hele linie, maar alleen voor leerlingen die daar baat bij hebben. „Ongelijke kinderen moet je niet hetzelfde behandelen”. Hij wijst op de schakelklas voorafgaand aan het vmbo voor leerlingen die moeite hebben met lezen en schrijven. Depla bepleit grotere mogelijkheden om van studie te veranderen in het beroepsonderwijs en een betere doorstroming.

Ook de VVD zet daar op in. „Niet iedereen is gelijk”, zegt Kamerlid Dezentjé Hamming. „Mensen die met hun handen werken moeten niet te lang in dezelfde klas zitten als kinderen die uit boeken leren. Dit zorg alleen maar voor schooluitval”. Ze noemt de ideeën van Plasterk ouderwets sociaaldemocratisch gelijkheidsdenken.

De minister vindt dat er nu te vroeg wordt geselecteerd, waardoor talent buiten de boot valt. „Als je eenmaal op het vmbo begint, maar toch genoeg in je mars hebt om de universiteit te halen, wordt de lange route via het mbo en hbo haast onvermijdelijk”. Een rigoureuze verandering heeft de bewindsman niet voor ogen. Hij streeft niet naar een stelselwijziging in deze kabinetsperiode.