Lees hier de volledige toespraken van Marcouch en WallageOp de najaarsbijeenkomst van de Banning Werkgemeenschap binnen de PvdA pleitte de Amsterdamse stadsdeelvoorzitter voor ruimte voor orthodoxie. „In de praktijk moet er een onderhandelingsproces op gang komen waarin beide partijen (samenleving en orthodoxe gelovige) aftasten hoe ver de verdraagzaamheid reikt en waar compromissen kunnen worden gesloten.” De ruimte voor orthodoxen wordt, wat Marcouch betreft, begrensd als er rechten van anderen worden geschonden.

CDA-Kamerlid Van Dijk noemde de omgang met orthodoxen de „lakmoesproef van hoe tolerant je bent.”

PvdA-burgemeester Wallage van Groningen hekelde de kritiek die politieke partijen soms leveren op religieuze opvattingen. Religiekritiek is wat hem betreft niet uit den boze, maar scherpte en polarisatie dragen volgens hem niet bij aan de emancipatie van migranten.

Als overheid of politieke partijen zich minachtend uitlaten over iemands godsdienst, tast dat de gelovigen in hun eigenwaarde aan, zei Marcouch. „Die mensen gaan denken dat ze tweederangsburgers zijn en zullen blijven.”

Marcouch zei dat ex-minister Vogelaar voor Integratie gelijk had toen ze opperde dat de islam in de toekomst een deel van de Nederlandse traditie zal worden. „Sterker nog, ze formuleerde het veel te voorzichtig. De islam is al een Nederlandse godsdienst. Het is de godsdienst van een groep Nederlandse burgers die druk doende is zijn geloof op deze samenleving af te stemmen. Dat is goed zo. Dat hoort zo. Dat is gewenst.”

Van islamisering van Nederland is volgens hem geen sprake. „In werkelijkheid speelt zich het omgekeerde af. We zijn met zijn allen getuige van de vernederlandsing van de moslims. De gewone moslim probeert zijn geloof te verbinden met een succesvol bestaan hier -in deze seculiere en veelgelovige samenleving- en die begint daar langzaam maar zeker in te slagen.”

De islam moderniseert, betoogde hij verder, door „de aantrekkingskracht van de moderne verworvenheden. Vrijheid, welvaart, het streven naar geluk en dan nog de democratie en de rechtstaat, dat pakket is onweerstaanbaar.”