De door Groot-Brittannië ingediende motie machtigt een VN-commissie personen en organisaties aan te wijzen die voor bevriezing van hun tegoeden en een reisverbod in aanmerking komen, omdat ze zich schuldig maken aan het ondermijnen van de vrede in Somalië, het schenden van een wapenembargo van de VN of het blokkeren van voedselhulp aan behoeftigen. Maar het primaire doel, zei de Britse ambassadeur John Sawers, is het stoppen van de stroom wapens die zo’n ellende veroorzaken in Somalië.Nadat de motie was aangenomen, hield de Veiligheidsraad een open bijeenkomst over de verslechterende situatie in Somalië, zowel te land als voor zijn bijna 4000 kilometer lange kust, waar een van de belangrijkste internationale scheepvaartroutes langsloopt.

De secretaris-generaal van de Internationale Maritieme Organisatie, Efthimios Mitropoulos, schetste de zorgwekkende toestand in de wateren bij Somalië: alleen al dit jaar 120 gevallen van piraterij, 35 gekaapte schepen en meer dan 600 ontvoerde opvarenden. Op dit moment worden 14 schepen met ongeveer 280 zeelieden voor losgeld gegijzeld, waaronder een Oekraïense vrachtvaarder met wapentuig en een Saudische supertanker met voor tachtig miljoen euro ruwe olie aan boord.

Mitropoulos drong er bij de Veiligheidsraad op aan om landen die helpen bij het bestrijden van de piraterij toe te staan hun schepen de territoriale wateren van Somalië binnen te laten varen en alle middelen te gebruiken die nodig zijn om de piraterij een halt toe te roepen. Ook moeten er heldere regels komen waaraan de deelnemers aan de jacht op de piraten zich te houden hebben, zei hij.

De Franse ambassadeur Jean-Maurice Ripert zei dat zijn land een verzoek zal indienen voor verlenging van het huidige mandaat dat landen is gegeven om Somalische piraten te achtervolgen. Uitbannen van de piraterij zal echter pas mogelijk zijn als het conflict in Somalië bij de wortels wordt aangepakt, benadrukte hij. En die wortels zijn „oorlog, een zwakke staat, gebrek aan economische vooruitzichten en het opereren van criminele groepen.”

In de Egyptische hoofdstad Caïro bogen zeven Arabische landen zich donderdag eveneens over het probleem van de piraterij, en dan vooral het gevaar dat die zich vanuit de Golf van Aden naar de Rode Zee uitbreidt. De oorlogsschepen van de NAVO, de Verenigde Staten en enkele andere landen patrouilleren alleen in de Golf van Aden. De zeven landen (Djibouti, Jordanië, Egypte, Saudi-Arabië, Somalië, Sudan en Jemen) zeiden zelf in staat te zijn de scheepvaart te beschermen in de Rode Zee, die in het zuiden grenst aan de Golf van Aden en in het noorden via het Suezkanaal met de Middellandse Zee verbonden is. Maar Egypte zei woensdag nog dat Arabische en Afrikaanse landden helemaal niet de middelen hebben om de piraten te bestrijden. Saudi-Arabië en Egypte hebben marines van 18.000 tot 20.000 man, de andere landen hebben kleinere en minder ervaren zeestrijdkrachten.

Egypte is bang dat de piraterij ertoe zal leiden dat rederijen de Golf van Aden en het Suezkanaal, dat door Egypte wordt uitgebaat, zullen gaan mijden en veiliger routes kiezen. De Noorse rederij Odfjell zette die stap dinsdag al en donderdag liet de Deense rederij A. P. Moller-Maersk weten ook een deel van zijn schepen rond Afrika te zullen laten varen.

Rusland maakte donderdag bekend dat het meer schepen naar de Golf van Aden zal sturen voor het bestrijden van de piraterij.

Het fregat Neoestrasjimy, dat daar al enkele weken patrouilleert en aanvallen op een Deens en een Saudisch schip heeft helpen afslaan, keert binnenkort naar huis terug en zal dan worden vervangen door meerdere andere oorlogsschepen, zei marinecommandant Vladimir Vysotski tegen het persbureau RIA-Novosti. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Aleksandr Groesjko zei dat Rusland en de Europese Unie hebben besloten hun inspanningen tegen de piraterij te bundelen, meldde het persbureau Interfax.

De piraten hebben 20 miljoen euro losgeld geëist voor de supertanker Sirius Star, maar het is zeer onwaarschijnlijk dat ze dat geld krijgen. Een geldbedrag van enkele miljoenen euro’s behoort echter zeker tot de mogelijkheden.

Volgens een Brits onderzoeksrapport levert een gekaapt schip de piraten gemiddeld ongeveer 1,6 miljoen euro op. Eigenaren en overheden die opkomen voor de belangen van opvarenden, blijken bereid de portemonnee te trekken om te voorkomen dat kapers hun dreigementen waarmaken.

Hoe belangrijker en omvangrijker de buit, hoe meer losgeld kan worden gevraagd. Zo vroegen de kapers van het Oekraïense schip de Faina, beladen met onder meer 33 Russische T 72-tanks, begin oktober in eerste instantie liefst 28 miljoen euro losgeld. Het schip is nog steeds in handen van piraten en de vraagprijs is inmiddels gezakt tot onder de 8 miljoen euro.

De maandag gekaapte Sirius Star is een nog fraaiere buit. Het is de grootste tanker die ooit is gekaapt. Aan boord bevinden zich ruim 2 miljoen vaten olie. Dat is een kwart van de dagelijkse olieproductie van Saudi-Arabië, met een waarde van 80 miljoen euro.

Aan boord van de tanker bevinden zich ook nog 25 bemanningsleden, onder wie twee Britten. Mohamed Said, een man die zich uitgeeft als woordvoerder namens de kapers van de Sirius Star, waarschuwde donderdag voor rampzalige gevolgen indien de gevraagde 20 miljoen euro losgeld niet binnen tien dagen zijn uitbetaald.

Als het aan David Miliband, de Britse minister van Buitenlandse Zaken, ligt, krijgen de piraten geen cent. Het betalen van losgeld zou de piraten slechts aanmoedigen, zo veronderstelt Miliband. „Het is zeer belangrijk dat de internationale gemeenschap standvastig blijft tegenover deze plaag van gijzelingen”, zei Miliband donderdag.

Diverse landen hebben marineschepen gestuurd naar de kustwateren bij Somalië, maar zichtbaar effect is er nauwelijks. De piraten blijken simpelweg hun werkterrein te verplaatsen. Zo kaapten ze de Sirius Star honderden kilometers ten zuiden van het normale jachtgebied.

De kapers zijn inmiddels actief in een groot deel van de Indische oceaan en in de Golf van Aden. Deze Golf is de toegangsroute richting Rode Zee en Suezkanaal en een broeinest van piraterij. De landen rond de Rode Zee maken zich steeds grotere zorgen over de kapersactiviteiten.