Hans en Ellen Uneken zijn met hun 27 en 26 jaar waarschijnlijk de jongsten in de zaal waar de Vereniging Eigen Huis (VEH) haar leden wil bijpraten. Zij lopen met heel andere vragen dan over gedateerde taxatierapporten. Ze staan aan het begin van hun wooncarrière. Helemaal pril zijn ze ook weer niet, want ze huren sinds twee jaar in Leidsche Rijn-Terweijde, een deel van de enorme nieuwbouwwijk ten westen van de A2.De stad trekt, maar hun kansen zijn klein, zo veel werd hun ook vanavond wel weer duidelijk. „Nee, we hebben niet veel gehoord wat we nog niet wisten. We zijn pas sinds twee weken lid van Eigen Huis, mede op aanraden van onze ouders die met ons meedenken.”

Beiden hebben een vaste baan, maar wat begin je dan nóg. Een fysiotherapeute en een adviseur bij een advies- en managementbureau die niet over eigen geld beschikken, krijgen van de bank -zeker in het huidig tijdsgewricht- geen 300.000 euro los. En dat kost een beetje huis in Utrecht toch wel: „Het minimum is 250.000, doe daar de kosten koper bij en wat geld om iets op te knappen: 3 ton heb je altijd nodig.” Graag willen ze een gezin stichten, maar dan moet er wel ruimte voor zijn. Utrecht verlaten vinden ze nauwelijks een optie. Ook al omdat de prijzen in de omliggende gemeenten niet veel lager zijn.

Twee rijen voor hen zit Wim Mulder (44), sinds vier jaar woningbezitter in de Utrechtse wijk Lombok en even lang lid van Vereniging Eigen Huis. De chemicus -werkzaam in Wageningen- trouwde twee maanden geleden met een jongere vrouw die bezig is met een promotieonderzoek. Ook dit stel wil graag kinderen en daarom zou er verbouwd moeten worden.

„Onze tussenwoning is nu 90 vierkante meter, met een waarde van rond de 220.000 euro. Eigenlijk zou er een verdieping bovenop moeten, dat kan ook, bouwtechnisch gezien. Dat betekent dus een tweede hypotheek. Ik heb nu een beleggingshypotheek met variabele rente en weet niet of dat voor het vervolg wel de juiste optie is. Ik kan wel een stootje hebben, maar wil een deskundige raadplegen. Ik leer vanavond wel iets, al heb ik ook weer niet veel nieuws gehoord.”

Opereren op de woningmarkt is altijd lastig, dat blijkt de hele avond. Want geen enkel geval is hetzelfde en -hoe deskundig ook- de Vereniging Eigen Huis kan niet voorspellen wat de rente doet, kan niet uit de glazen bol concluderen dat de markt binnen een jaar zal zijn vlot getrokken en blijft zelf ook koffiedik kijken als het gaat over te verwachten overheidsmaatregelen die de woningmarkt zouden kunnen gaan stimuleren.

Er zijn redenen genoeg om ondanks alle malaise toch licht optimistisch te zijn, zegt Tom van Middelaar, publieksvoorlichter van VEH. „Het werkloosheidscijfer is nog steeds het laagste uit de historie. De inflatie staat op een nette 3 procent en de hypotheekrente is met 5,5 of 6 procent ook zeer fatsoenlijk. Begin jaren tachtig was dat meer dan het dubbele en ook in de jaren negentig kwamen we op enig moment nog boven de 10 procent uit.”

De huidige rimpelingen op de woningmarkt mogen daarom op geen enkele manier worden vergeleken met de situatie van bijna dertig jaar geleden. „Er was toen een oliecrisis gaande, de werkloosheid was enorm, de inflatie en de rente waren hoog. Dat is nu allemaal niet aan de orde.”

In alle gevallen raadt VEH haar leden wel aan om aan de veilige kant te blijven. „Dat de vuistregel voor de banken nu weer 4,5 keer het jaarsalaris is voor een hypotheek, is ons een groot genoegen. En wat wij ook bij alle mensen tussen de oren willen krijgen is dat ze moeten budgetteren. Dat betekent dat je verrassingen uitsluit.”