Verwend
De jeugd beklaagt zichzelf. Niet omdat hij in de problemen zit, maar omdat hij het te goed heeft. Twee derde van de jongeren tussen de 16 en de 24 jaar zegt, volgens een onderzoek van TNS NIPO, dat hun leeftijdsgenoten door hun ouders verwend worden, dat jongeren worden aangemoedigd tot eigenliefde en dat ze daardoor te weinig rekening houden met anderen. Anders gezegd: jongeren worden door hun ouders opgevoed tot zelfvoldane egoïstjes.
Dat het zo met de jeugd is gesteld, is op zich niet opzienbarend. Menig veertigplusser schudt van tijd tot tijd het hoofd vanwege het bestedingspatroon, de leefwijze of het gedrag van jongeren.Dat ouderen dit doen, kan nog te maken hebben met de generatiekloof. Maar als jongeren zelf gaan zeggen dat ze het te goed hebben, moet er wel iets aan de hand zijn. Vooral als ze daarbij ook nog eens constateren dat de verhouding tussen rechten en plichten volledig zoek is.
Al eeuwenlang weet de mensheid dat ontberen doet waarderen. Jongeren van nu weten niet wat begrippen als armoede en schaarste inhouden. In materieel opzicht hebben zij het -ondanks de huidige economische teruggang- erg goed. Het gros van de jongelui kan krijgen wat hun hartje begeert. Luxe kleding (bij voorkeur van het juiste merk), de modernste audioapparatuur en vakanties in verre oorden, het behoort allemaal tot hun mogelijkheden. De jeugd leeft al jaren in ongekende weelde en kan dat niet meer op waarde schatten omdat ze nooit anders hebben meegemaakt.
Toch is de welvaart niet de enige oorzaak dat de jeugd in overdaad leeft. Ook het opvoedingsklimaat dat de laatste kwarteeuw is ontstaan, heeft daaraan bijgedragen. In tegenstelling tot vroeger groeien kinderen op in kleine gezinnen, waarvan ze met één of hooguit twee broertjes of zusjes het middelpunt zijn.
Ouders doen er alles aan om hun kroost het naar de zin te maken. Vader en moeder proberen hun kinderen vooral voor tegenslag en moeiten te beschermen. Daarbij wordt de grens naar verwennerij gemakkelijk overschreden.
Nu jongeren zelf constateren dat ze het te goed hebben, moet dat een signaal zijn voor opvoeders. Zij behoeven niet direct te kiezen voor spartaanse methoden om toch te bereiken dat jongeren in hun groei naar de volwassenheid leren om met tegenheden om te gaan. Evenzo is het van belang dat ze gaan inzien dat alles niet zomaar gepakt of genoten kan worden.
Terwijl in het onderwijs de laatste jaren meer aandacht is gekomen voor zelfredzaamheid, blijkt dat in de opvoeding door ouders veel minder goed ontwikkeld te zijn.
Voor jongeren is van belang dat ze zelf hun welvaart leren waarderen door bijvoorbeeld spaarzin te ontwikkelen. Wanneer een jongere zichzelf moet inspannen voor iets zal hij het bezit daarvan meer waarderen dan wanneer het hem min of meer wordt toegeworpen.
Afghanen zeggen vaak: „Een palmboom die in de schaduw staat, geeft geen rijpe vrucht.” De Franse filosoof Rousseau waarschuwde al dat verwennerij het zekerste middel is om een kind ongelukkig te maken.