Met zijn voorstel om de doodstraf weer in te voeren heeft minister Nawijn in ieder geval de voorpagina’s gehaald. Volgens hem kwam onder meer Volkert van der G, de moordenaar van Pim Fortuyn, in aanmerking voor de doodstraf. Inmiddels heeft hij zijn uitspraken die hij deed in een interview met Nieuwe Revu, voor een belangrijk deel ingetrokken.Hij kreeg ook veel kritiek over zich heen. Zelfs zijn eigen partij, de LPF, die met hem als lijsttrekker de verkiezingen in wil, distantieerde zich van zijn opvattingen. Die reacties had hij kunnen verwachten. De doodstraf is in Nederland geen acceptabel discussiethema. De Grondwet geeft sinds 1983 uitdrukkelijk aan dat de doodstraf niet kan worden opgelegd.

Toch is dit wel een onderwerp ten aanzien waarvan een forse kloof bestaat tussen de opvattingen van de politieke elite en een behoorlijk deel van de kiezers. Zoals het in het verleden niet correct was om te spreken over de onrustbarende criminaliteit of de problemen die veroorzaakt werden door de vele allochtonen in ons land, zo is thans de doodstraf nog steeds een taboeonderwerp.

De groeiende kloof tussen Amerika en Europa komt onder meer tot uitdrukking in de zeer uiteenlopende opvattingen over de doodstraf. Voor veel Europeanen is het feit dat in de VS regelmatig misdadigers ter dood worden gebracht, een aanwijzing dat het toch eigenlijk een raar land is, waarvan we ons meer zouden moeten distantiëren. Turkije dat al jarenlang tot de EU wil toetreden, heeft juist onlangs de doodstraf afgeschaft, om meer kans te maken op serieuze onderhandelingsbesprekingen.

Nu is de doodstraf een zaak waar niet lichtvaardig over geoordeeld moet worden. Maar op zich is het een legitieme straf. Dat in de oorlogsjaren de doodstraf in Nederland weer is ingevoerd en toegepast, was zeker terecht. Er waren immers ook verschrikkelijke dingen gebeurd. In te veel gevallen hebben oorlogsmisdadigers die ter dood veroordeeld waren, gratie gekregen. Maar ook nu gebeuren er gruwelijke misdrijven.

Het argument dat de doodstraf niet moet worden toegepast omdat altijd de kans bestaat dat iemand onschuldig ter dood veroordeeld wordt, heeft maar beperkte waarde. Wie zo redeneert, moet ook afzien van elke oorlogshandeling, want in een oorlog komen zeker onschuldigen om het leven. Toch is militair ingrijpen soms onvermijdelijk. Recent nog ten aanzien van Servië.

Van de Nederlandse partijen is alleen de SGP voorstander van de doodstraf. Althans, in principe. In de praktijk stelt men zich nogal terughoudend op.

In gereformeerde kring heeft men altijd oog gehad voor de legitimiteit van het vergeldingselement in het strafrecht. De ernst van het bedreven kwaad eist een adequate vergelding. Vandaar dat de doodstraf terecht is voor wie een ander doelbewust van het leven berooft.

Absolute eerbied voor het leven, die toepassing van de doodstraf zou verhinderen, past eerder in het humanistisch denken dan in een bijbelse benadering. En het argument dat door de doodstraf iemands genadetijd verkort wordt, heeft maar een relatieve waarde voor wie weet van Gods verkiezing.