Cornesti ligt zo’n 20 kilometer verwijderd van de grote Roemeense stad Tirgu Mures. In het vredige en idyllische dorpje, waar de stilte alleen wordt verbroken door paardenhoeven op de onverharde wegen, komt in mei 2005 een buitenlands echtpaar wonen. De Engelsman David met zijn Hongaarse vrouw Sari en hun kinderen vestigen zich in een oude boerderij in Cornesti.De dorpsbewoners, voor het merendeel etnische Hongaren en een grote groep Roma, bemerken al gauw dat dit huis een ontmoetingspunt is voor allerlei vreemde snuiters, en dat er nota bene ook regelmatig een ”tsigane” (zigeuner) komt.

Wat is er aan de hand? Een team van vier mensen van Bijbelvertaalorganisatie Wycliffe is bezig met onderzoek naar de taalsituatie van het Romani (de taal van de Roma) in Roemenië. Het Engels-Hongaarse echtpaar is in nauwe samenwerking met de zigeuner -zijn naam is Florian- begonnen met het vertalen van een Bijbelgedeelte in het Romani.

Vrijwilligers uit Amerika zijn enthousiast begonnen met het verbouwen van het oude boerderijtje van David en Sari. Te midden van de chaos veroorzaakt door de bouwactiviteiten doet het Wycliffeteam zijn werk. Boven de computers en de papieren is een stuk plastic gespannen, omdat bij regen het water door de openingen naar binnen sijpelt.

Grafspelonk
Uit ervaring weet Wycliffe dat een Bijbelvertaling een veel betere kans heeft om gelezen en begrepen te worden als deze tot stand komt in nauwe samenwerking met mensen die de taal als moedertaal spreken. Het team prijst zich dan ook gelukkig dat iemand uit de Romagemeenschap, Florian, met hart en ziel lid werd van het team.

In 2006 maken de Bijbelvertalers een begin met het vertalen van de geschiedenis van Abraham in Florians dialect, een van de dialecten van het Romani. De geschiedenis van de trekkende Abraham, die geen vaste woon- en verblijfplaats heeft, spreekt tot de verbeelding van veel Roma.

Het vertalen van dit kleine stukje Bijbel bleek een moeizaam proces. Bestaat er in het Romani een goed woord voor ”grafspelonk”? Als de leden van het team bij zigeuners navraag doen, halen die hun schouders op: „Nooit van gehoord.” Dan maar kiezen voor een noodoplossing in de vorm van een omschrijving: ”spleet in de rots waar de doden worden begraven”. Totdat het team een zigeuner ontmoet die vertelt dat het Romani wel een equivalent heeft voor grafspelonk. Het team is blij een echt Romaniwoord te kunnen gebruiken, hoewel het aan het Roemeens is ontleend.

Tot grote vreugde van het team verschijnt in de zomer van 2008 de geschiedenis van Abraham in het Romani in de vorm van een brochure.

Taalonderzoek
Het Wycliffeteam is internationaal en multicultureel van samenstelling. David komt uit de buurt van Cambridge, Sari is de dochter van een Hongaarse predikant die een tijd in Utrecht studeerde. Anna is geboren uit Tsjechische ouders die in de tijd van het communisme naar de Verenigde Staten vluchtten. Evelyne is Zwiterse. Wilco groeide op in Noord-Brabant.

Alleen David en Sari zijn, samen met Florian, bezig met het vertalen. De anderen van het Wycliffeteam zijn belast met taalonderzoek. Zij bezoeken verschillende Romagroepen verspreid over Roemenië en doen onderzoek naar de dialectsituatie. Voor het eerst worden de verschillende dialecten binnen Roemenië in kaart gebracht.

De Wycliffemensen onderzoeken tegelijk welke rol de organisatie in de toekomst onder Roma zou kunnen spelen. Hierbij gaat het niet uitsluitend om een vertaling van Bijbelgedeelten. Ook door mogelijke ondersteuning bij lees- en schrijfonderwijs of door andere middelen kunnen de Roma vertrouwd raken met de Bijbel.

Voortekens
Florian ontdekte door het vertaalwerk dat de Bijbelse cultuur veel nauwer aansluit bij de leefwereld van de zigeunergemeenschappen dan bij geseculariseerde West-Europeanen. Volgens de Roma vertoont de Joodse manier van leven zoals de Bijbel daarover schrijft veel overeenkomst met de levensstijl van zigeuners, bijvoorbeeld als het gaat om de traditionele rolverdeling van man en vrouw. Ook het feit dat de Joden zich afzijdig houden van de volken die rondom hen wonen, roept herkenning op bij de Roma.

In de zigeunergemeenschappen gelooft men sterk in voortekens en hecht men grote waarde aan voorspellingen. Florian hoopt dat de waarschuwingen in de Bijbel tegen occultisme de Roma zullen aanspreken. Hij weet echter ook dat het occulte in de westerse wereld volop aanwezig is.

---

Florian
Hoe Florian bij het Wycliffewerk betrokken raakte, is een verhaal apart. Florian is geboren in het zuiden van Roemenië. Zijn ouders behoren tot de Roemeens-Orthodoxe Kerk. Van huis uit weet Florian wel dat er één God is, maar erg veel van de Bijbel weet hij niet. Als Florian naar de hoofdstad Boekarest verhuist, komt hij in aanraking met baptisten. In Roemenië oefenen de baptisten, in het bijzonder de pinksterkerken, grote aantrekkingskracht uit op de zigeuners.

Florian bestudeert de Bijbel intensief. Er ontstaat een vurig verlangen om de Bijbel in het Romani te vertalen. Op eigen houtje begint hij met het vertalen van een Psalm. Hij raakt ontmoedigd, want het vertalen van een oudtestamentische Psalm blijkt wel erg lastig.

Een vriend van Florian heeft in een krant een advertentie van Wycliffe gelezen waarin David geïnteresseerde Roma oproept deel te nemen aan een workshop over het vertalen van de Bijbel in het Romani. Het is al gauw duidelijk dat Florian met zijn passie voor het Bijbelvertaalwerk en met zijn kennis van het zuidelijke dialect van het Romani een geweldige aanwinst is voor het Wycliffeteam.

Florian woont in het zuiden van Roemenië en reist regelmatig naar Cornesti ten behoeve van het vertaalwerk.