Fieldsend is manager van CARE for Europe (Christian Action Research and Education), een Britse organisatie die in België geregistreerd staat als internationale vereniging zonder winstdoel en die „beoogt de christelijke waarheid en waarden bekend te maken en de betrokkenheid van Christus op de Europese instellingen gestalte te geven.” CARE wordt gesteund door kerken en individuele personen uit geheel Europa. Ngnambi is manager van de Europese Evangelische Alliantie (EEA), waarvan het kantoor in Brussel 15 miljoen evangelischen/protestanten uit 35 EU-landen vertegenwoordigt.Wat voor richtlijnen over de rechten van de mens heeft de Europese Unie de afgelopen tijd uitgevaardigd? Zijn er naar uw mening politieke tendensen waarneembaar die een frontale botsing met de christelijke waarden betekenen?
David Fieldsend: „De rechten van de mens staan in veel opzichten positief op de agenda van de EU. Vaak gaat het dan echter niet om richtlijnen, maar past de EU ”soft power” -diplomatie, afspraken over economische hulp et cetera- toe, een bevoegdheid die parallel loopt aan wetgeving. Als niet-lidstaten bijvoorbeeld om ontwikkelingshulp vragen, probeert de EU ze zo nodig door dit soort beïnvloeding zover te krijgen dat zij het beleid in hun land in positieve zin bijstellen.

Op concrete terreinen zoals het gezin en het leven van het ongeboren kind is er binnen de officiële EU-structuren een tendens waarneembaar om te spreken over ”verschillende gezinsvormen” in plaats van ”gezin”. Ook spreekt men over ”rechten met betrekking tot seksualiteit en voortplanting” (waaronder het ”recht op abortus”). Dat kan leiden tot druk op degenen die een andere maatschappijvisie hebben.

De rechten van iedere lidstaat zijn echter gewaarborgd, omdat elke EU-richtlijn unaniem moet worden aangenomen. Overigens sluit dit niet uit dat het Europees Hof van Justitie via een van-geval-tot-gevalprocedure met nieuwe wetgeving kan komen bij individuele aanklachten.”

Christel Lamère Ngnambi: „Het baart ons zorgen dat de EU zich ideologisch op erg glad ijs begeven heeft als het gaat om bepaalde mensenrechten, zoals de wetgeving over gelijkheid en over de rechten met betrekking tot seksualiteit en voortplanting. Want welk uitgangspunt hanteert men? Dat ieder gedrag dat anders is dan de gangbare mix van seculiere, humanistische, relativistische en filosofisch-liberale ideologieën als immoreel en onwettig moet worden beschouwd.

Bij een aantal politieke besluiten ondermijnt dit uitgangspunt duidelijk, of kan het althans ondermijnen, enkele wezenlijke christelijke waarden, zoals de complete waardigheid van het menselijk wezen (Richtlijn voor grensoverschrijdende gezondheidszorg) en de vrijheid van meningsuiting, geweten en godsdienst. Ik bedoel vooral die zaken die wij protestanten als zonde beschouwen (Richtlijn voor gelijke behandeling).

In ieder geval bestaat er geen eenduidigheid over wat de ”christelijke waarden” zijn. Voor velen zijn die waarden terug te vinden in de leringen van een bepaalde kerk, óf in het program van een politieke partij, of in de visie op de moraal die een bepaalde religieuze beweging heeft. Katholieke auteurs verstaan onder christelijke waarden doorgaans die welke betrekking hebben op het gezin en het leven. En wij protestanten zijn het, met enige reserves, in dit opzicht vaak aardig met hen eens.

Maar als God de Heer is van alles, houden christelijke waarden veel meer in dan deze wellicht wat beperkte agenda. Als je het zó bekijkt, lijken bepaalde ontwikkelingen in de EU op het terrein van de mensenrechten een onderstreping van de christelijke waarden. Eén voorbeeld: de EU doet heel goed werk doordat zij een rem probeert te zetten op de religieuze onverdraagzaamheid in verscheidene niet-lidstaten.”

Hoe groot is de invloed van de lobbyorganisaties in Brussel, met name van de homobeweging, de proabortusbeweging en vergelijkbare lobby’s die andere belangen hebben dan uw organisatie, of zelfs tegengestelde?
Fieldsend: „Over het algemeen is de invloed van deze lobby’s veel groter dan je zou verwachten op grond van het aantal mensen dat werkelijk achter ze staat. Daar kunnen nogal wat oorzaken voor zijn. Die onevenredig sterke vertegenwoordiging van hoogintelligente en zeer alerte mensen in de politiek plus een sterke aanwezigheid in de media en in het publieke domein, dát heeft hun niet echt veel opgeleverd. Daarnaast is ongetwijfeld een aanzienlijke financiële bijdrage van de EU en andere internationale organen belangrijk geweest.”

Ngnambi: „De invloed van belangen- en pressiegroepen zoals de homolobby en de proabortusactivisten is immens. Ze hebben heel sterke cellen gevormd met internationaal opererende politici. Hun invloed is zo sterk geweest dat velen nu denken dat de opvattingen van deze lobby’s de objectieve waarheid zijn, waardoor de politiek zich zou moeten laten leiden.

Overigens denk ik serieus dat deze groepen bezig zijn aan kracht in te boeten. De basis waarop zij steunen kalft af wanneer weldenkende burgers steeds meer vraagtekens zetten bij hun acties en uitgangspunten, ofwel simpelweg de belangstelling voor hun ’strijd’ verliezen. Anderzijds neemt een aantal christelijke bewegingen in kracht toe, onder andere omdat steeds meer christenen gaan inzien hoe belangrijk het is om actief deel te nemen aan het maatschappelijk leven.”

Denkt u dat bepaalde EU-landen de invloed ondergaan van waarden die binnen het EP gepromoot worden en die tegengesteld kunnen zijn aan de christelijke waarden?
Fieldsend: „Invloed is in de praktijk een zaak met twee kanten. De recente uitbreiding van de EU met voormalige communistische landen heeft gezorgd voor een aantal Europarlementariërs dat overtuigd pleitbezorger is van de christelijke waarden. Binnen het Europees Parlement wenden die hun invloed aan. Anderzijds hebben niet-christelijke Europarlementariërs de afgelopen jaren diverse pogingen gedaan om invloed uit te oefenen op de binnenlandse politiek in landen als Polen, de Baltische staten en Kroatië. Ze hebben echter geen succes gehad.”

Laïciteit
Ngnambi: „Nee, voor zover het het Europees Parlement betreft, werkt het juist andersom. De organen van de EU worden diepgaand beïnvloed door de ideologieën van de beleidsmakers, die altijd uit een nationale context afkomstig zijn. Bijvoorbeeld, er zijn veel Franse en Belgische Europarlementariërs, van verschillende partijen, die zich voorstander betonen van een wettelijke scheiding tussen kerk en staat, de laïciteit. Ze roeren zich vastbesloten maar kalm. Je moet er echter niet vreemd van opkijken dat anderen, uit Italië of Spanje, sterk antiklerikale en antireligieuze standpunten drijven, op een harde en soms zelfs agressieve manier. Ik doel vooral op het liberale en het socialistische kamp. Alles begint dus bij de stembus: antichristelijke waarden komen in het Europees Parlement alleen ter tafel indien er steun voor bestaat onder de Europese kiezers.”

Bent u het eens met de auteurs van het boek ”Contra el cristianismo” (”Tegen het christendom”) van Scaraffia en Rocella, waarin staat dat de EU een seculiere religie aan het ontwikkelen is, die strijd voert tegen wat ons aan christelijke waarden is overgeleverd?
Fieldsend: „Ik weet dat er binnen de EU stromingen zijn die zo’n agenda voorstaan, en dat op een erg luidruchtige manier. Maar het gaat in geen geval om een algemeen waarneembare manier van denken. Wat mij verdriet, is dat in het ’oude’, westelijke Europa zo veel christenen bereid zijn dit soort mensen maar te laten begaan. Zij vinden het niet de moeite waard om hiertegen hun stem te verheffen. Gelukkig voeren onze broeders en zusters uit het oosten van Europa druk uit op hun vertegenwoordigers hier om duidelijk stelling te nemen.”

Ngnambi: „Ik ben altijd erg terughoudend als mensen een heiligdom willen stichten voor ”de erfenis van het christendom en zijn waarden”. Zeker, de huidige tendens is niet goed. Maar de schuld ligt allereerst en hoofdzakelijk bij ons, christenen. Staan ons maatschappelijk handelen en onze identiteit niet volledig los van ons geloof? Wereldse dogma’s zijn echt niet iets nieuws. Dat we ze momenteel echter tot hoofdstroom zien aanzwellen, komt vooral doordat extreme secularisten zich meester hebben gemaakt van internationale invloedsgebieden, terwijl wij christenen diezelfde terreinen hebben prijsgegeven. Laat niemand van ons hier blind voor zijn! Moge God ons helpen om onze nek uit te steken en om onze aandacht van allerlei onderwerpen af te leiden en die te richten op de thema’s die er momenteel in het publieke domein werkelijk toe doen.”

Dit interview verscheen eerder deze week op de Spaanse website protestantedigital.com en is met toestemming vertaald.
careforeurope.org, europeanea.org.