Apothekers krijgen bij de aanschaf van medicijnen aanzienlijke kortingen van de geneesmiddelenfabrikanten. Dat voordeel steken ze in hun eigen zak. De zorgverzekeraar of de cliënt moet het volle pond betalen. De omvang van de bonussen en kortingen is in de afgelopen jaren steeds groter geworden. In 2001 was het totaal aan kortingen en bonussen 440 miljoen euro en naar verwachting gaat het in 2003 om 650 miljoen euro.

De bewindsman wil de kortingen en bonussen ongedaan maken. Volgens het plan mogen apothekers vanaf maart volgend jaar maximaal 60 procent van de prijs van merkloze geneesmiddelen in rekening brengen bij de zorgverzekeraars. Van geneesmiddelen waarvan het patent nog niet is verlopen en waar de onderzoeks- en ontwikkelingskosten nog in de prijs zijn verrekend, mogen apothekers vanaf die datum maximaal 91 procent van de inkoopprijs declareren. Op dit moment geldt voor alle medicijnen een maximum van 93 procent.

Door op deze manier de kortingen en bonussen af te romen, wil de minister ten minste 280 miljoen euro besparen op de uitgaven voor geneesmiddelen. De maatregel vertaalt zich niet in lagere premies voor verzekerden, omdat het vorige kabinet een bezuiniging op het geneesmiddelendossier had ingeboekt van 330 miljoen euro, terwijl er nooit beleid is ingezet om deze besparing te bereiken. In het Haagse jargon heet dat „een lijk in de kast.”

Vrijdag deed De Geus een appèl op de zorgverzekeraars om zich meer op te stellen als zorginkopers. Dat houdt bijvoorbeeld in dat ze contracten sluiten met artsen en apothekers over doelmatig voorschrijven en aanbestedingsprocedures opzetten voor de inkoop van medicijnen. Daardoor moeten er volgens de bewindsman miljoenen euro’s per jaar te besparen zijn. Om ervoor te zorgen dat de zorgverzekeraars deze taken op zich gaan nemen, ruimt de bewindsman regelgeving die dat verhindert uit de weg.

De zorgverzekeraars zijn enthousiast over het plan. De apothekersorganisatie KNMP noemt het „onrealistisch.”

De Geus zei zelf veel juridische moeilijkheden te verwachten over het kabinetsbesluit. „Het alternatief is het verhogen van de eigen bijdrage of in het ziekenfondspakket snijden. Maar zo ga ik het doen. It’s all in the game. Ik sta niet open voor alternatieven”, aldus de bewindsman. Als deze maatregelen niet doorgaan, stijgt de premie per verzekerde waarschijnlijk met 50 euro per jaar.