Een culturele geschiedenis van duizenden jaren wis je niet zomaar uit. Eeuwenlang zijn de mensen in Irak gewend geweest dat de grote bazen denken en bevelen en het volk vooral luistert en doet wat er gezegd wordt.Datzelfde geldt bijvoorbeeld in Afrikaanse landen, waar de meeste volken evenmin gewoon zijn door goed democratisch overleg tot besluitvorming te komen. Daar is het al heel lang gebruik om stemmen met geld en gunsten te kopen. Alsof het de gewoonste zaak van de wereld is.

Wanneer westerlingen dan spreken over „eerlijke verkiezingen”, kijken Afrikanen hen met trouwe, maar zeer verbaasde ogen aan. Zij snappen werkelijk niet waar het Westen zich druk over maakt en hebben beslist geen behoefte aan de politieke zendingsboodschap van de democratische wereld. Het model dat hen door de westerse wereld wordt opgedrongen, past absoluut niet in hun cultuur.

Eenzelfde kwestie speelt bij de actie van Women on Waves, de Nederlandse organisatie die eind vorige week haar abortusboot naar de Spaanse havenstad Valencia heeft gestuurd om vrouwen op te halen die abortus willen laten plegen. Drie vrouwen die ruime zesenhalve maand zwanger zijn, voeren mee naar de internationale wateren om daar met pillen hun zwangerschap te laten beëindigen.

In Spanje is abortus verboden, tenzij eer sprake is van verkrachting van de vrouw, of van ernstige afwijkingen bij het kind dan wel wanneer het leven van de moeder gevaar loopt indien het kind geboren zou worden.

Formeel gezien kan er niets tegen die actie worden gedaan, de zwangerschapsonderbreking geschiedt op zee, buiten het Spaanse rechtsgebied. Maar het signaal dat van de actie uitgaat, is helder.

De Nederlandse organisatie Women on Waves vindt de Spaanse wetgeving te bekrompen en daarom stuurt zij haar actieschip naar de Spaanse havens. Eerder heeft de groep de abortusboot naar Ierland laten varen omdat ook daar een striktere abortuswetgeving bestaat dan in Nederland.

De missionaire drang waarmee de proabortusbeweging deze acties opzet, doen niet onder voor de gedrevenheid waarmee Bush en het Westen de democratie exporteren. Ze houden geen of te weinig rekening met de eigenheid van de cultuur en structuur van de maatschappij in andere landen.

Wanneer vanuit het Westen of meer in het bijzonder vanuit Nederland bepaald gedachtegoed geëxporteerd wordt naar andere landen is het van groot belang meer oog te hebben voor de culturele verschillen.

Er is ook een belangrijk verschil tussen het uitdragen van de abortusgedachte en van het democratisch denken. De abortusbeweging richt zich op het doden van leven, de evangelisten van de democratie zoeken ruimte voor leven. Dat is een kardinaal onderscheid.