Dat zei hoogleraar financiële markten Arnoud Boot van de Universiteit van Amsterdam dinsdag.De Nederlandse regering wil tot een maximumbedrag van 200 miljard euro garant staan voor leningen tussen banken. Wat dit voor de belastingbetaler betekent, is volgens Boot moeilijk in te schatten. Het hangt af van de uitvoering van het plan, en daarover hebben de Europese regeringen, inclusief de Nederlandse, volgens Boot nog onvoldoende nagedacht.

Als een bank bij de overheid aanklopt voor een garantie, mag dat volgens Boot niet zonder gevolgen blijven. Zelfs als het bedrijf in kwestie gezond is, moet er genoeg controle zijn. „Vertrouwen werkt in het huidige systeem niet meer”, aldus de hoogleraar. „Je moet er met je neus bovenop zitten.”

Het is volgens Boot onacceptabel als een bank met een overheidsgarantie op zak „rare sprongen” gaat maken met geleend geld. Hij pleit er daarom voor dat de overheid invloed eist bij banken die een beroep doen op de garantieregeling, bijvoorbeeld door een bestuurszetel op te eisen. Bij ongezonde banken moet de overheid zelfs „keihard ingrijpen” en bestuurders naar huis sturen, meent Boot.

Het ging de afgelopen dagen bij de onderhandelingen over een Europees reddingsplan echter vooral over bedragen, stelt Boot vast. „Het leek wel een ratrace wie het meeste geld durfde te beloven. Niemand wilde met een bedrag komen dat de markt teleur zou stellen.” In totaal hebben de Europese regeringen inmiddels garantstellingen voor meer dan 800 miljard euro bekendgemaakt.

Met de ingrepen hopen de Europese regeringen de internationale kredietmarkt weer vlot gang te trekken. Die is vrijwel tot stilstand gekomen door onderling wantrouwen. Na een stroom aan afschrijvingen als gevolg van risicovolle beleggingen in de hypotheekmarkt in de Verenigde Staten durven banken elkaar nauwelijks meer geld te lenen.