Op de luchthaven Hato heerst voor iedere vlucht naar Schiphol van de KLM of van de Dutch Caribbean Airlines (DCA), de Antilliaanse luchtvaartmaatschappij, een gespannen sfeer. Het Hato-team, een samenwerkingsverband van douanerecherche en politie, pikt er voorafgaand aan iedere vlucht zonder pardon dertig tot veertig potentiële reizigers uit. Zij worden verdacht van het smokkelen van drugs en mogen niet mee.

Driekwart van hen legt zich zonder morren neer bij dit besluit en maakt zich uit de voeten. Hun weigering blijkt terecht, en met bolletjes in hun maag of cocaïne in hun koffers maar zonder aanhouding prijzen zij zich allang gelukkig. Dat ze het geld voor hun ongebruikte ticket kwijt zijn, nemen ze voor lief. Liever wat armer dan een paar jaar brommen, zo redeneren zij. En justitie is blij, want met de overvolle cellen is er op het eiland geen plaats voor dagelijks tientallen nieuwe kostgangers.

Maar iedere dag zijn er ook wel tien of meer mensen die zich verzetten tegen de weigering. Het openbaar ministerie bereikte een maand geleden overeenstemming met het ziekenhuis Sehos om passagiers tegen betaling van een kleine 250 euro in de gelegenheid te stellen een röntgenfoto te laten maken om zodoende hun onschuld te bewijzen. Heeft hij inderdaad geen bolletjes geslikt, dan krijgt de gedupeerde passagier zijn of haar geld terug en mag alsnog met het vliegtuig vertrekken.

Het personeel van het Sehos gooide echter na enkele dagen al de handdoek in de ring omdat het bedreigd zou worden door drugsbendes. En dus moest justitie uitwijken. De twee andere ziekenhuizen op het eiland, de Taamskliniek en het Adventziekenhuis, hadden echter ook geen trek in de controles, waardoor nu een artsenpraktijk de lucratieve foto’s mag maken.

Huisarts Hermelijn en radioloog De Vries in Willemstad hebben er geen enkel probleem mee. Acht van de tien reizigers die bij hen een foto laten maken, hebben inderdaad geen bolita’s, zoals de cocaïnebolletjes op Curaçao worden genoemd, in de maag. Hermelijn zegt een duidelijke motivatie te hebben om dit werk, dat eigenlijk niet tot het takenpakket van een huisarts behoort, te doen. „Ik doe dit om jeugdige slikkers uit het criminele circuit te halen. Voor de meesten is het zelfs een opluchting als ze gepakt worden. Ze zijn verstrikt in een web van criminele organisaties en worden niet zelden gedwongen. Ze zijn onbruikbaar als ze bij justitie eenmaal staan geregistreerd als slikker. En dus hoeven ze voor de drugssyndicaten geen gevaarlijke trips meer te maken.”

Volgens Hermelijn wordt het steeds moeilijker om zelfs op een röntgenfoto te zien of iemand heeft geslikt. „Cocaïne verpakken in de vinger van een latex handschoen is eigenlijk ouderwets. De drugsmaffia speelt in op de huidige opsporingsmethoden van de politie. Men probeert van alles. We zien regelmatig dat de cocaïne is verpakt in geiten- of kattendarmen. Ook wordt de cocaïne vermengd met paraffine, zodat het een wat vettige massa wordt.”

Dat slechts twee op de tien mensen een röntgenfoto laten maken, verbaast Hermelijn niets. „Vaak zijn het gewone toeristen die alleen al door de vaak wat ruwe behandeling op het vliegveld behoorlijk van streek zijn. Niet bepaald een goede reclame voor het eiland. Aan de andere kant doet het team op Hato zijn werk goed. Want vergeet niet dat voor iedere tien passagiers die bij ons komen, er op het vliegveld nog dertig zijn tegengehouden. Die hebben wel degelijk geslikt, want die druipen gelijk af.”

Donderdagavond bleek maar weer eens hoe gevaarlijk het slikken van bolletjes is. In een woning in Willemstad werd het levenloze lichaam aangetroffen van een 39-jarige man die eerder op de dag naar Nederland had willen vliegen met bolletjes in zijn maag. Een van de bolletjes was geknapt, met dodelijk gevolg. Maandelijks komen wel een of meer mensen op Curaçao op die manier om het leven.

Advocaat-generaal Swagerman zegt in een reactie dat nog wordt gesproken met de ziekenhuizen om tot een vergelijk te komen, waarbij de veiligheid van het personeel onder de loep wordt genomen. Het openbaar ministerie hoopt uiterlijk volgende maand uit alle problemen te zijn als de bodyscan die door Nederland is toegezegd, en die inwendige controle op de luchthaven mogelijk maakt, eindelijk arriveert.