De kerkvader sprak over veel onderwerpen die hij in de 24 jaar van zijn pausschap aandacht heeft gegeven, zoals respect voor de menselijke waardigheid, democratie, vrede en gerechtigheid. Opvallender waren zijn opmerkingen over de Italiaanse bevolkingsgroei, zijn oproep tot clementie voor gevangenen en zijn verzoek aan de Europese Unie om het belang van het geloof niet te vergeten. Tevens sprak de paus kortstondig over de situatie in het Midden-Oosten en over het internationale terrorisme „waarbij op volledig verstoorde wijze de grote godsdiensten worden betrokken”.

De Italianen moeten van de paus meer kinderen krijgen om „de crisis van het geboortecijfer” aan te pakken. Hij drong er bij de regering op aan maatregelen te treffen „opdat de taak van het krijgen en opvoeden van kinderen zowel sociaal als economisch minder belastend wordt”. Italië heeft een van de laagste geboortecijfers ter wereld en de bevolking vergrijst zodanig dat de Verenigde Naties hebben gewaarschuwd dat er straks niet genoeg inkomsten meer zullen zijn om de pensioenen van de ouderen te bekostigen.

Het tonen van meer clementie in de vorm van strafvermindering voor gevangenen, een onderwerp dat de paus in 2000 al behandelde tijdens een mis in een gevangenis in Rome, zal gedetineerden volgens de paus motiveren om met zichzelf in het reine te komen en beter te herintegreren in de maatschappij.

Verder waarschuwde de paus dat de EU zich niet louter met politieke en economische zaken moet bezighouden en het christelijke erfgoed van Europa niet mag vergeten.

In de meer dan 140 jaar dat de Italiaanse eenheidsstaat bestaat waren de verhouding tussen het Vaticaan en de Italiaanse regering vaak slecht omdat de kerk de nieuwe staat aanvankelijk niet erkende. Met de verovering van Rome door het Italiaanse leger in 1870 kwam er een einde aan de heerschappij van de paus over heel Rome en een groot aantal omliggende gebieden.

Tientallen jaren weigerde het Vaticaan de verovering van Rome door de Italiaanse troepen te erkennen of te onderhandelen over compensatie voor de ingenomen gebieden. Pas in 1929 ondertekenden de Italiaanse regering en het Vaticaan een wederzijds erkenningsverdrag en werd het rooms-katholicisme tot staatsreligie uitgeroepen. Uiteindelijk verbeterden de verhoudingen zodanig dat Johannes Paulus II vorige maand als eerste paus tot ereburger van Rome werd benoemd.