DONORSYSTEEM: Sinds 1998 geldt voor orgaandonatie het toestemmingssysteem: Uitgangspunt is dat mensen zelf beslissen. Zij kunnen in het Nationale Donorregister laten vastleggen of ze al dan niet donor willen worden. Op 1 mei hadden ruim 5,3 miljoen Nederlanders dat gedaan. Ruim 56 procent wil organen ter beschikking stellen, zo’n 30 procent wil dat niet en de meeste anderen laten de beslissing over aan nabestaanden. Na de omstreden Grote Donorshow van omroep BNN, vorig jaar juni op televisie, was sprake van een kleine hausse in het aantal mensen dat zich liet registreren: 12.000 in ruim zes weken.KABINETSVOORSTEL: Minister Klink van Volksgezondheid wil grotere betrokkenheid van nabestaanden door een extra keuze toe te voegen aan het huidige registratieformulier. Nu zijn er vier keuzemogelijkheden: „Ja, ik geef toestemming”, „Nee, ik geef geen toestemming”, „Mijn nabestaanden beslissen” en „Een specifieke persoon beslist.” De minister wil het donorformulier uitbreiden met een vijfde optie: „Ja, mits mijn nabestaanden het goed vinden.” Hij hoopt daarmee twijfelaars over de streep te trekken.

Belangenorganisaties van artsen, patiënten, zorgverzekeraars en ziekenhuizen zijn het niet met de bewindsman eens. Zij zijn bang dat van degenen die nu nog zeggen „Ja, ik geef toestemming”, een deel zal gaan zeggen: „Ja, mits mijn nabestaanden het goed vinden.” Dat zou leiden tot een vermindering van het aantal orgaandonaties; uit onderzoek blijkt dat nabestaanden nu al in bijna 70 procent van de gevallen geen toestemming geven.

TWEEDE KAMER: Een Kamermeerderheid van CDA, PvdA en ChristenUnie staat in beginsel positief tegenover het plan van minister Klink. De drie partijen willen nog wel van de bewindsman weten of de nieuwe, vijfde optie daadwerkelijk extra donoren oplevert.

De Kamer is al jaren verdeeld over het registratiesysteem. De meeste partijen voelen er niets voor om mensen die zich niet laten registreren automatisch donor te laten zijn. CDA, VVD en ChristenUnie stellen dat orgaandonatie altijd een vrijwillige keuze moet zijn. SP en GroenLinks voelen wel voor een automatisch donorschap. De PvdA wil dat iedereen wordt verplicht kenbaar te maken of hij al dan niet donor wil zijn.

WACHTLIJSTEN: Op 1 september stonden 1365 mensen op de wachtlijst, een jaar eerder waren dat er 1357. Veruit de meesten, 977 mensen, zijn in afwachting van een nier. Het afgelopen jaar is het aantal orgaantransplantaties gedaald. Tot 1 september van dit jaar is er 621 keer een orgaan getransplanteerd. In de periode van 1 januari tot 1 september 2007 ging het om 666 transplantaties.

Jaarlijks sterven zo’n 200 mensen die op een wachtlijst staan voor een donororgaan.