Het aanwijzen van zeereservaten moet opschieten, aldus de breed gedragen opinie tijdens debat met de minister vorige week. Volgens SGP-fractievoorzitter Van der Vlies moet visserij evenwel overal mogelijk blijven. Greenpeace vindt daarentegen dat zeereservaten écht beschermd moeten worden. Alleen dan kan het zeeleven zich herstellen. Dat is goed voor vis en voor visserij.Dat het beheer van de zeeën moet veranderen, is intussen algemeen erkend. De hoeveelheid vis neemt immers al jaren af door overbevissing, verwoestende vangstmethodes en aanzienlijke bijvangsten. Driekwart van de visbestanden in de Noordzee staat ernstig onder druk. Op deze manier zijn de vissoorten die we nu eten in 2050 domweg verdwenen.

Europese landen besloten al in 1992 de degradatie van de natuur een halt toe te roepen met het instellen van beschermde gebieden. Nu, na zestien jaar praten, is in het Nederlandse stuk Noordzee nog niets concreet aangewezen. Greenpeace is verheugd te merken dat de Tweede Kamer de noodzaak tot bescherming inziet en de verantwoordelijke minister hierop aanspreekt. Er zit eindelijk beweging in: dit najaar wil minister Verburg de eerste natuurgebieden op open zee aanwijzen.

Zuur
Greenpeace heeft het onderwerp hoog op de politieke agenda gekregen door actie te voeren in de Duitse Noordzee. Met grote natuurstenen is een zeereservaat symbolisch afgebakend. De coördinaten van het gebiedje hebben we voor de veiligheid meteen doorgegeven aan vissers en kustwacht. Immers, ons doel is niet om hardwerkende vissers het leven zuur te maken. We deden de actie om duidelijk te maken dat er echt iets moet gebeuren als we over tien jaar nog steeds bruinvissen en kabeljauw in de Noordzee willen zien.

Greenpeace pleit achter de schermen al langer voor het instellen van zeereservaten. Al in 2004 heeft de milieuorganisatie op grond van wetenschappelijk onderzoek een netwerk van zeereservaten uitgewerkt en de plannen aan de politiek aangeboden. Het gaat om écht beschermde gebieden, en in de rest van de zeeën dient de visserij duurzaam te zijn.

De natuur werkt heel simpel: alleen als jonge vis de kans krijgt groot te groeien en niet voortijdig wordt gevangen, kan die voor nakomelingen zorgen. Vissen krijgen in de drukbeviste zeeën nauwelijks de kans zich voort te planten, laat staan dat ze de supervruchtbare leeftijd bereiken waardoor ze de echte winstmakers voor de zee vormen. Want een vis die twee keer zo groot wordt, produceert acht keer zo veel eitjes die ook nog eens beter zijn. De big mama’s houden de visstanden dus beter op peil dan een heleboel jonge vis. Bovendien kan als visbestanden in de zeereservaten zich herstellen, er ook buiten het reservaat meer worden gevangen - er komen immers geen hekken omheen.

Oceanen
Om effect te hebben, moet ten minste 40 procent van de oceanen volledig beschermd zijn, stellen meer dan 300 wetenschappers met Greenpeace. Het is in feite een terugkeer naar vroeger, toen in veel gebieden vanwege beperkte technologie niet gevist kón worden en de vis nooit op leek te raken.

Minister Verburg en Kamerlid Van der Vlies beseffen nog onvoldoende dat goede rentmeesters harde keuzes moeten maken om natuurbehoud samen te kunnen laten gaan met economisch gebruik. Alleen met echte bescherming is er straks nog vis. Dat is goed voor de natuur én voor de visserij.

De auteur is campagneleider oceanen van Greenpeace.