Cultuur & boeken

Vijf godsdiensten en drie ringen

Titel: ”Agastya drinkt de zee leeg”
Auteur: Erik Idema (samenst.), uitg. Kwintessens, Amersfoort, i.s.m. Meinema, Zoetermeer, 2008
ISBN 978 90 211 1483 1
Pagina’s: 224
Prijs: € 24,95.

Annette van der Plas
1 October 2008 13:10Gewijzigd op 14 November 2020 06:28

In onze multiculturele samenleving komen kinderen in contact met andersdenkenden. Voor de jeugd van nu zijn moslims, hindoes, joden en boeddhisten geen vreemden meer uit een ver land. Erik Idema stelde een boek samen met als doel kinderen te helpen elkaars godsdienst beter te begrijpen en zo via verhalen de wereld van hun leeftijdgenoten te leren kennen. Hij doet dit vanuit het perspectief dat alle godsdiensten een kern van waarheid bevatten.

Idema kiest voor verhalen uit de vijf grootste wereldgodsdiensten. Met name vertellingen die verwijzen naar de religieuze feesten komen aan bod. Zo komt het islamitische offerfeest in beeld door de vertelling over Ibrahim (Abraham) die een ram mocht slachten in plaats van zijn zoon Ismaël. En bij het jodendom is aandacht voor het Pesachfeest met de vertelling over de uittocht uit de woestijn. Bij het christendom komen, zoals te verwachten, de verhalen rond Kerst, Pasen en Pinksteren aan bod.

Per religie behandelt het boek ongeveer negen verhalen. Soms staat er ook een sprookje tussen (bij het boeddhisme en de islam) en bij de islam komen de vertellingen niet alleen uit de Koran, maar enkele spelen zich af in latere tijden, zoals twee overgeleverde verhalen over het leven van de jonge Mohammed.

Opvallend is het grote verschil tussen de verhalen uit het hindoeïsme en het boeddhisme aan de ene kant en de andere drie wereldgodsdiensten aan de andere kant. Het geloof in meerdere goden, de belangrijke rol van dieren en bijvoorbeeld bomen en de kenmerkende levensvisie dat je aan het lijden in de wereld kunt ontkomen door onthechting, maken de verteltraditie uit deze twee godsdiensten wezenlijk anders.

Drie ringen
Achter in het boek legt Idema kort uit wat de godsdiensten inhouden en in welke opzichten ze op elkaar lijken of verschillen. Overigens wordt daarbij het verschil tussen de islam enerzijds en het jodendom en christendom anderzijds niet duidelijk gemaakt. Er staat alleen dat er in de Koran veel verwijzingen te vinden zijn naar verhalen uit de joodse en christelijke traditie (zoals bijvoorbeeld de geschiedenissen van Abraham) en dat in de manier waarop de verhalen verteld worden veel overeenkomsten en soms ook duidelijke verschillen te ontdekken zijn. Welke verschillen dit zijn komt niet aan de orde.

Uit het eerste inleidende verhaal, ”De drie ringen”, blijkt meteen welke invalshoek de samenstellers kiezen. Een vader heeft drie zonen, maar slechts één gouden ring. Hij laat twee duplicaten maken en geeft elk van zijn kinderen een ring. Achteraf weet niemand meer wie de echte ring heeft. Alle drie de zoons vinden dat ze zelf de enige echte hebben. De verteller vergelijkt de godsdiensten met de drie zoons. Ze dragen allemaal een schat met zich mee, die ze van eerdere generaties hebben gekregen. En allemaal zijn ze ervan overtuigd dat hun schat de ware is. Maar zeker weten kunnen ze het nooit.

Het boek geeft dan ook geen oordeel over het al of niet waar zijn van de verhalen: „Het gaat om de kracht en de schoonheid ervan en de verbeelding die je kunt oproepen door het vertellen.”

Verwarring
Om te kunnen samenleven is het goed als christelijke kinderen weet hebben van de gebruiken, normen en waarden van andere bevolkingsgroepen en daar met respect mee omgaan. Ook het kennen van de belangrijke godsdienstige verhalen uit andere tradities kan daarbij behulpzaam zijn. Maar het is natuurlijk wel de vraag op welke manier dit gebeurt. Vanuit het idee dat alle geloven wellicht de waarheid vertellen, zoals dit boek doet, of vanuit christelijk perspectief, waarbij de andere godsdiensten respectvol worden beschreven, maar de Bijbel voor de kinderen het uitgangspunt is.

Het boek is mooi vormgegeven, maar door het multireligieuze karakter ervan kan het kinderen in verwarring achterlaten.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer