Extreemrechts wint fors in Oostenrijk
De sociaal-democratische SPÖ heeft de meeste stemmen gehaald bij de parlementsverkiezingen in Oostenrijk, maar de grote winnaar is (extreem)rechts. Dat heeft minister van binnenlandse zaken Maria Fekter zondag gezegd op grond van voorlopige uitslagen.
De SPÖ haalde volgens Fekter 29,71 procent van de stemmen. Tweede werd de centrumrechtse ÖVP met 25,61 procent. De Vrijheidspartij (FPÖ) en het Verbond voor de Toekomst van Oostenrijk (BZÖ), beide uiterst rechts, haalden respectievelijk 18,01 en 10,98 procent.Fekter benadrukte dat stemmen van Oostenrijkers in het buitenland en stemmen die buiten het eigen district zijn uitgebracht nog niet zijn meegeteld. De definitieve uitslagen wordt niet voor 6 oktober verwacht.
De Groenen behaalden volgens de voorlopige uitslagen 9,79 procent en lijken daarmee ook een plaats in het parlement te hebben bemachtigd.
Dat extreemrechts het goed zou doen was voorspeld en analisten hebben gezegd dat winst voor de FPÖ en BZÖ niet hoeft te betekenen dat de Oostenrijkers extremistischer worden. Waarschijnlijk zijn ze eerst en vooral teleurgesteld in de regeringspartijen, zeggen zij. Aan de val, in juli, van de zogenaamde grote coalitie tussen SPÖ en ÖVP gingen maanden van heibel vooraf. „We hebben niet meer rechts georiënteerde kiezers dan in 2006, toen de rechtse partijen samen 15 procent haalden”, zei commentator Peter Filzmaier voor de verkiezingen.
Omdat geen van de partijen een absolute meerderheid heeft gehaald zal er een coalitieregering moeten worden gevormd. De twee rechtse partijen, die samen ongeveer even sterk zijn als de SPÖ, moesten in het verleden weinig van elkaar hebben. Maar Jörg Haider, die na zijn vertrek uit de FPÖ de BZÖ oprichtte, zei zondag dat een samengaan het overwegen waard is. En FPÖ-leider Heinz-Christian Strache, die nooit iets van de BZÖ moest hebben, liet doorschemeren graag bondskanselier te willen worden.
De sociaal-democratische leider Werner Faymann heeft de mogelijkheid van een coalitie met de rechtse partijen op voorhand uitgesloten. Nadat de voorlopige uitslagen bekend waren geworden bedankte Faymann de kiezers die op de SPÖ hebben gestemd en zei hij er alles aan te zullen doen om het vertrouwen terug te winnen van degenen die de partij ditmaal hun stem hebben onthouden.
ÖVP-leider Wilhelm Molterer noemde het verlies van zijn partij „zeer pijnlijk” en „zeer dramatisch”.
Hoeveel van de 6,3 miljoen kiezers een stem hebben uitgebracht was nog niet bekend. Voor het eerst mochten ditmaal ook de 16- en 17-jarigen meestemmen.
Bij de verkiezingen van 1999 haalde de FPÖ, toen nog geleid door Haider, 27 procent van de stemmen en kwam zijn partij in de regering. De Europese Unie reageerde met sancties.
