Het vertrouwen in de economie is in deze maand gestegen, werd donderdag bekend. De meting vond echter plaats voordat de turbulentie op financiële markten vorige week losbarstte.„We hebben één keer een extra enquête gedaan, namelijk na de aanslagen op 11 september 2001”, licht CBS-econoom Michiel Vergeer toe. Het volgende cijfer van het consumentenvertrouwen komt op 28 oktober uit.

Het onderzoek van het CBS vond in de eerste tien dagen van september plaats, voordat door onder meer het omvallen van de Amerikaanse bank Lehman Brothers de onrust op de financiële markten verergerde. Ook Prinsjesdag viel buiten de onderzoeksperiode.

In de meting van het producentenvertrouwen zijn wel de gebeurtenissen van vorige week meegenomen. Het vertrouwen van ondernemers maakte dan ook een grote omslag. Het vertrouwen daalde ten opzichte van augustus van 4,9 tot -0,5. Het betreft de grootste afname in een maand sinds het CBS in 1985 met de metingen begon.

De ondernemers waren vooral zeer pessimistisch over de verwachte productie. „Producenten lijken nu te beseffen dat de kredietcrisis ook gevolgen zal hebben voor hun eigen bedrijf. Dit merken zij aan een daling in het aantal orders, vooral vanuit het buitenland”, zegt Vergeer.

In het cijfer van het consumentenvertrouwen is de toegenomen angst door de kredietcrisis echter nog niet opgenomen. In de gemeten periode, begin september, was de Nederlandse consument iets minder somber over de economie dan een maand eerder. De index die het consumentenvertrouwen meet, steeg van min 27 in augustus naar min 22.

Het is de tweede achtereenvolgende maand waarin de stemming van de consumenten verbeterde. In juli kreeg het consumentenvertrouwen een zware klap, de index daalde toen met twaalf punten. Het vertrouwen ligt wel lager dan het gemiddelde in de afgelopen twintig jaar van min 4.

Vergeer denkt dat de verbeterde stemming deels te maken heeft met de lagere olieprijs. „Hierdoor is de angst voor inflatie verminderd.” De olieprijs bereikte in juli een recordstand van ruim 147 dollar per vat. Nu ligt deze prijs rond de 105 dollar.