Verguld met een woning aan de Waal
Ze is gehecht aan de herenboerderij, binnendijks, pal aan de Waal bij Dodewaard. Jolanda van de Geer: „Wij genieten van de rivier.”
Voorbijvarende vrachtschepen op de rivier, hoge populieren, koeien in de uiterwaarden - op en top Hollands is het uitzicht op de Waalbandijk, langs de Waal bij Dodewaard.„Fantastisch toch?” zegt Jolanda van de Geer (47), moeder van vier kinderen, in de keuken van de herenboerderij op de dijk. Ze wijst naar het weidse land achter het raam. „Ik geniet van de vrijheid hier. Kinderen kunnen hier lekker spelen in de natuur. Ik moet er niet aan denken om in een stad onder tien-onder-een-kap te wonen. Je kunt hier lawaai maken zonder dat de buren meteen klagen. Je ziet hier allerlei vogels. Kieviten, fazanten, haviken, uiltjes.”
Vijfentwintig jaar geleden kwam ze er met naar man wonen. Jarenlang runden ze er een boerderij. Tegenwoordig zit echtgenoot Ton in de beregeningsinstallaties, Jolanda is huisvrouw en trouwambtenaar.
Onlosmakelijk is de rivier de Waal -op steenworp afstand- met hun bestaan verbonden. „Ik trim een paar keer per week op de dijk. Per dag fiets ik 20 kilometer om mijn dochtertje weg te brengen.”
Op de drukbevaren rivier is het nodige te zien. „Joekels van schepen bijvoorbeeld, met heel veel containers. Schepen met hopen kolen, ook leuk om te zien.” De leden van huize Van de Geer maken regelmatig foto’s van bijzondere situaties op de rivier. In de keuken haalt zoon Jeroen (14) met een enkele muisklik een foto op het beeldscherm tevoorschijn. Op het plaatje staat een schip dat zo’n beetje dwars over de rivier ligt, met de voorsteven op de oever. „Die is op een krib geknald. De schipper was zeker in slaap gevallen. We hebben de foto naar dagblad De Gelderlander gestuurd. De plaat was een tijdje de meest bekeken foto op de website.” Een andere foto toont een fraaie zonsondergang. „Prachtig toch?”
Honderden meters in de omtrek van huize Van de Geer is geen straatverlichting te vinden. Moeder vindt dat prima. „’s Avonds zie je lampjes van de schepen voorbijkomen. Ook kun je de sterren goed zien. Ik kan zo de Grote Beer aanwijzen.”
Omdat de familie nogal afgelegen woont, op ongeveer 5 kilometer van Dodewaard, slaat ze boodschappen in grote hoeveelheden in. „We hebben twee grote diepvriezers en twee koelkasten. Ik ga niet naar de winkel voor alleen maar een busje peper.”
In 1995 liet de Waal zich van zijn grimmige kant zien. Het water steeg zo hoog dat de dijk op springen stond. Duizenden mensen moesten worden geëvacueerd. De Betuwe ontsnapte aan een enorme overstroming.
Liep onder meer het dorp Ochten leeg, de familie Van de Geer en haar veestapel konden op hun plaats blijven. Het wassende water staat Jolanda van de Geer in het geheugen gegrift. „Het water stond maar een eindje onder de dijk. Het was heel eng. Je zag in het donker wagens met schijnwerpers, en in de lucht een helikopter met lichten. Je hoorde het water tegen de dijk klotsen en dacht: Wanneer komt het water?” Bij de buren van de Van de Geers, die buitendijks wonen, direct aan het water van de rivier, viel de stroom uit. „Met een roeiboot hebben ze de inhoud van hun diepvries naar ons gebracht.”
Het wonen langs de rivier kent ook zijn lasten. Jolanda van de Geer ergert zich aan de rommel die aanspoelt. „Banden, schoenen, flessen. Sommige varenden knallen alles maar overboord. Dat vind ik jammer.”
Van het risico op een scheepsongeval, waarbij bijvoorbeeld gevaarlijke stoffen vrijkomen, ligt ze niet wakker. „Ik neem aan dat de navigatie van de schippers in orde is.”
Dag van de Dijk
Voor het eerst heeft morgen de Dag van de Dijk plaats. Het evenement, georganiseerd door onder meer Rijkswaterstaat, wil burgers laten kennismaken met water in het landschap. Onder meer thema’s als ”waterrecreatie” en ”waterbeheer” komen aan de orde. De oude Rodruzasteenfabriek aan de Waal bij Druten vormt morgen uitvalbasis van de Dag van de Dijk.