Yad Vashem moet documenten over Bonhoeffer vrijgeven
Yad Vashem, het centrum ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de holocaust in Jeruzalem, moet al zijn documenten over de Duitse theoloog en verzetsheld Dietrich Bonhoeffer vrijgeven. Dat oordeelt een rechtbank in Jeruzalem, zo meldde het Israëlische dagblad Ha’aretz dinsdag.
Yad Vashem heeft besloten Bonhoeffer niet de eretitel ”rechtvaardige onder de volkeren” toe te kennen, omdat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog geen Joden zou hebben geholpen. De Wereldunie van het Liberale Jodendom is het met die beslissing niet eens. Via de rechter heeft de unie nu afgedwongen dat ze inzage krijgt in de documenten die aan het besluit ten grondslag liggen.
De protestantse predikant en theoloog Bonhoeffer werd op 9 april 1945 wegens hoogverraad opgehangen in het concentratiekamp Flossenburg. De nazi’s verdachten hem van betrokkenheid bij de mislukte aanslag op Hitler in 1944. Bonhoeffer behoorde tot de ”Bekennende Kirche”, het deel van de Evangelische Kerk in Duitsland dat zich tegen Hitler verzette. In 1943 werd hij gearresteerd, nadat hij predikanten ertoe had opgeroepen Hitler niet te gehoorzamen. Bonhoeffer noemde Hitler de antichrist.
Yad Vashem verleent niet-Joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog Joodse medeburgers hebben gered of geprobeerd te redden, de eretitel ”rechtvaardige onder de volkeren”. Van Bonhoeffer is echter, aldus het centrum, alleen bekend dat hij heeft gepleit voor een tot het christendom bekeerde Joodse vrouw die werd vervolgd vanwege haar Joodse afkomst.
Diverse getuigen hebben echter verklaard dat Bonhoeffer een hoofdrol speelde in het over de grens smokkelen van veertien Duitse Joden in 1942. Ook stelde hij al in 1941 het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken op de hoogte van het begin van de deportaties. In 1935 verhinderde hij dat de Bekennende Kirche anti-Joodse wetten zou ondersteunen.
