Het Koninklijk Concertgebouworkest kreeg eerder uit dezelfde pot ook 1,5 miljoen euro. De bewindsman wilde donderdag nog niet zeggen wie de derde gelukkige zal zijn die wegens ’internationale excellentie’ het resterende geld uit het speciale budget zal krijgen. Hij vindt het erg belangrijk dat grote uitblinkers extra worden ondersteund.„We zorgen voor een basisstructuur, voor een goed dekkend cultureel aanbod van alle genres voor alle doelgroepen over het land, we doen aan volkscultuur. Maar als land mag je ook wel een paar dingen in ander perspectief zien: kijken naar wie er vanaf de maan zichtbaar is, wie eruit knalt". Het Mauritshuis is een absolute topper, aldus Plasterk. „Toeristen vragen nog met een jetlag: Waar is het Meisje met de parel?"

Het Mauritshuis groeit echter uit zijn jasje en zal via een ondergrondse gang een stuk van de oorspronkelijke Sociéteit De Witte bij het museum trekken. Het betreft het pand Plein 26, dat het Mauritshuis van De Witte zal huren. De verbouwing kost 11 miljoen euro. Het geld wordt uit verschillende fondsen ingezameld. Er komt zo’n 3.200 vierkante meter bij.

„Het pand van de buren staat maar één keer leeg". Uitbreiding van het museum zelf is niet mogelijk: aan de ene kant is het torentje van de premier, aan de andere de doorgang naar het Binnenhof, aan de achterkant ligt de Hofvijver. Bij grote exposities werd daar wel een plankier met een tent op gebouwd om meer ruimte te verwezenlijken, maar dat is niet ideaal.

Het Mauritshuis zelf, het ’juwelendoosje’ met Hollandse meesters in kleine zalen, zal niet van karakter veranderen. Aan Plein 26 komen de ingang, de winkel, de horeca, de garderobe, de kantoren, de ruimten voor educatie en ontvangsten en enkele extra ruimten voor expositie.

De aanleg van de onderdoorgang en alle aanpassingen aan het gebouw gaan vier jaar duren. Een architectenbureau wordt nog gezocht. Het Maurithuis zelf gaat ook nog een jaar dicht voor restauratie (de laatste opknapbeurt is alweer twintig jaar geleden), maar dan gaan de schilderijen tijdelijk naar het nieuwe, dan al gereedgekomen, onderkomen.

Het Mauritshuis verwacht in 2013 in volle glorie te heropenen. Er komen nu 250.000 bezoekers per jaar, veel rek zit er met de huidige mogelijkheden niet in. Het museum verwacht een toename van 20 procent na de heropening.