GM viert honderdjarig bestaan in crisissfeer
De Amerikaanse autofabrikant General Motors (GM) bestaat deze week honderd jaar. Maar veel reden tot feestvieren heeft GM niet. Het bedrijf uit Detroit lijdt zware verliezen en kampt met een steeds verder afkalvende verkoop in de Verenigde Staten.
GM is nog altijd ’s werelds grootste autoproducent. Maar die positie dreigt het concern dit jaar te moeten afstaan aan de Japanse rivaal Toyota. Door de hoge brandstofprijzen is de verkoop van pick-ups en SUV’s van GM, en van zijn rivalen Ford en Chrysler, in de VS ingestort. Ook gaat GM gebukt onder een enorme schuldenlast en hoge personeelskosten. Om kosten te besparen, sloot GM de afgelopen jaren tal van fabrieken en werden tienduizenden werknemers ontslagen.GM werd op 16 september 1908 in Flint, Michigan, opgericht door koetsenbouwer William Durant. GM had toen alleen het automerk Buick, maar in korte tijd werden ook andere Amerikaanse automerken toegevoegd, zoals Oldsmobile, Pontiac en Cadillac. Later nam GM van de Zwitserse autocoureur Louis Chevrolet het merk Chevrolet over.
In de beginjaren onderscheidde GM zich als een van de meest innoverende autoproducenten. Het was een GM-ingenieur die de elektrische startmotor uitvond, waarmee het handmatig aanslingeren van auto’s tot het verleden behoorde.
In de jaren twintig groeide GM onder leiding van topman Alfred Sloan uit tot ’s werelds grootste autofabrikant door de overname van het Duitse Adam Opel en het Britse Vauxhall. Sloan richtte ook de financieringstak GMAC op, waardoor klanten voor het eerst met een lening een auto konden kopen.
In de decennia daarna bleef GM onaantastbaar. Maar tijdens de oliecrisis in de jaren zeventig kreeg het concern de eerste tegenslagen te verwerken. Steeds meer Amerikanen kozen voor kleinere, brandstofzuinige Aziatische auto’s. GM verloor daardoor marktaandeel en moest stevig snijden in het banenbestand. In de jaren negentig kon het bedrijf dankzij de populariteit van sportieve terreinwagens en pick-ups weer flinke winsten boeken.
Maar ook dat is inmiddels vergane glorie. Het marktaandeel van GM in de VS bedraagt nu 20 procent, waar het in de jaren zeventig nog bijna de helft van de markt in handen had. De verliezen van GM bedragen sinds 2005 ongeveer 70 miljard dollar en het aandeel GM schommelt rond het laagste niveau in vijftig jaar. Om het hoofd boven water te kunnen houden, wil GM een lening van de Amerikaanse overheid van 25 miljard dollar.
GM heeft nu zijn hoop vooral gevestigd op de opkomende markten, zoals China, India, Rusland en Brazilië. Daar doet het concern goede zaken. Ook zet GM flink in op milieuvriendelijke auto’s, zoals de nieuwe elektrische Chevrolet Volt. De eerste productieversie van de Volt werd dinsdag gepresenteerd. De elektrische auto moet in 2010 in de VS op de markt komen en een jaar later in Europa.