Rabbijnen tegen tijdklok bij beademing
Een groep prominente Israëlische rabbijnen keert zich tegen het gebruik van tijdschakelaars die beademingsapparaten automatisch op een ingesteld tijdstip uitzetten. De timer mag alleen worden gebruikt bij patiënten die in hun laatste levensfase verkeren en die erom hebben gevraagd. Dat schreef het dagblad The Jerusalem Post eind vorige week.
De protesterende rabbijnen zeggen dat deze techniek „neerkomt op moord.” „Als we een methode introduceren die levens van terminale patiënten verkort, zal de wereld zeggen dat het judaïsme toestaat dat een van de Tien Geboden, gij zult niet doden, wordt overtreden”, aldus rabbijn Ya’acov Weiner, hoofd van het Centrum voor Onderzoek, Geneeskunde en de Joodse wet in Jeruzalem. „Dat zou een verschrikkelijke schending van Gods naam zijn.”Hij zei dit op een conferentie over joodse medische ethiek van religieuze artsen en uitleggers van de halacha (de joodse religieuze wet). Volgens de organisatoren zijn de beste rabbijnen tegen het gebruik van de timer. Ze beroepen zich onder anderen op Yosef Shalom Elyashiv, onder de ultraorthodoxe Asjkenazim een autoriteit op het gebied van de halacha.
De wet op terminaal zieke patiënten, die de Knesset in 2006 heeft goedgekeurd, staat het gebruik van de timer toe. De voorstanders, onder wie ook rabbijnen zijn, geven toe dat de joodse wet het verbiedt „de stekker eruit” te trekken. Maar de joodse religieuze wet staat het wel toe een machine niet te herstarten als deze door de timer afslaat. De nieuwe technologie zal over enkele maanden klaar zijn.
De conferentiegangers vrezen dat niet-religieuze artsen niet in staat zijn de nuances te onderscheiden die de joodse wet aangeeft tussen het daadwerkelijk uitzetten van een beademingstoestel en het gebruik van een machine die op een bepaald tijdstip automatisch afslaat. Ze zijn ook bang dat de tijdschakelaar pas wordt ingesteld als de beademingsapparatuur al werkt. Dat is in de joodse wet streng verboden.
„Artsen zullen tot de conclusie komen dat de joodse wet toestaat het leven van een persoon te verkorten”, aldus Weiner. „En dat is eenvoudigweg niet waar. In het judaïsme heeft het leven zelf een inherente waarde.”
De New Yorkse neuroloog dr. Leon Zacharowicz zei dat uit zijn ervaring als arts blijkt dat Israëlische artsen en verpleegkundigen mogelijk onvoldoende aandacht schenken aan de nuances van de wet. Hij zei dat hij de familie van een 84-jarige orthodox-joodse patiënt bijstond in hun strijd tegen Canadese artsen die adviseerden hem van een levensinstandhoudingssysteem af te halen. De patiënt, Sam Golubchuk, overleed in juni, nadat artsen zonder succes gedurende een halfjaar druk hadden uitoefenden om de machine stop te zetten.
„Veel artsen geloven dat het in het belang van de patiënt is om zijn of haar dood te verhaasten”, aldus Zacharowicz. „Ik vind het dus moeilijk voor te stellen dat zij de complexe joodse wetten volgen die hun ethische overtuigen tegenspreken.”
Rabbijnen en religieuze artsen die voorstander zijn van het gebruik van de tijdschakelaar en die de wet op terminaal zieke patiënten steunen, waren niet aanwezig op de conferentie, aldus The Jerusalem Post. Volgens rabbijn Mordechai Halperin, die lid was van het comité van het ministerie van Gezondheid dat hielp de wet te ontwerpen, steunen veel prominente rabbijnen het gebruik van een tijdschakelaar. Het comité werd geleid door prof. Avraham Steinberg, neuroloog en een expert op het gebied van de halacha.
Haperin zei dat de wet verbiedt een patiënt met een timer te verbinden als de patiënt al verbonden is met de beademingsmachine. De tijdschakelaar kan alleen worden gebruikt als de patiënt ernstig lijdt en duidelijk om het gebruik ervan vraagt.
Twee vooraanstaande rabbijnen die voorstander zijn van het gebruik van de timer hebben in het tijdschrift Asia over joodse medische ethiek geschreven dat de timer terminale patiënten kan helpen het leven te verlengen. De zieken zouden namelijk bang zijn dat hun leven oneindig wordt voortgezet omdat niemand de machine durft uit te zetten. De organisatoren van de conferentie zijn echter van plan de strijd tegen de tijdklok voort te zetten. Mogelijk schakelen ze de religieuze partijen in om de wet te amenderen.