Dat zei ds. W. Dekker, hoofd vorming en educatie van de IZB (vereniging voor zending in Nederland), dinsdag op Hydepark in Doorn. De Gereformeerde Bond belegt daar tot donderdag een studieweek voor theologiestudenten over het werk van de Heilige Geest.Ds. Dekker, die sprak over ”Geest en cultuur”, vroeg zich af of er wel voldoende zicht is op het werk van de Geest buiten de kerk. „Ik kom er steeds weer achter dat onze achtergrond in geestelijk opzicht door en door piëtistisch is, waarschijnlijk veel meer piëtistisch dan gereformeerd. We zijn de breedte van het spreken van de Bijbel en van Calvijn over het handelen van God in de wereld veel te veel kwijtgeraakt.”

Religiositeit
Religie en spiritualiteit mogen weer in de moderne samenleving. Ds. Dekker duidt dat echter niet op voorhand positief. „Juist in zijn religiositeit weet de mens zich de ware God op uiterst sympathieke manier van het lijf te houden. Historisch is het ook zo, dat deze pantheïstische religiositeit van dit moment een afweer is tegen het monotheïsme van het christendom en in velerlei opzicht een terugkeer van latent altijd aanwezig gebleven heidendom.”

Ds. Dekker is er dan ook terughoudend in om in de verkondiging van het Evangelie toe te geven aan de huidige belevingscultuur. „Natuurlijk houd je daar qua vorm wel rekening mee, maar qua inhoud komt het juist aan op het andere, het dwarse, het tegendraadse. De Geest is de Geest, die de geboden in het hart schrijft en die ons brengt op de weg van de navolging van Jezus.”

Dat accent is volgens hem nodig om niet in een algemene religiositeit terecht komen en Jezus te zien als „absolute garant voor het goede gevoel.” Ds. Dekker: „Wanneer ik in een preek lees dat geloven is „je zachte binnenkant ontdekken en dan er achter komen dat dit alles met Jezus te maken heeft”, dan vind ik dit juist in ons cultuurklimaat levensgevaarlijk in plaats van verhelderend.”

Emerging churches
Christenen moeten volgens hem erkennen dat zending soms verder van de kerk af moet plaatsvinden, omdat deze belemmerend kan zijn om bepaalde bevolkingsgroepen te bereiken. Als voorbeeld noemde hij de ”emerging churches”, missionaire activiteiten los van de kerk.

Ds. Dekker: „Ook hier komt sterk de vraag naar voren of Gods Geest nog niet op heel andere plaatsen en wijzen in de wereld werkt dan wij dachten en denken. Mensen beginnen iets wat op kerk lijkt onder of na schooltijd, ’s morgens met een brunchdienst, in een café, waar heel laagdrempelig iets over God verteld wordt en geloofservaringen worden gedeeld. Ook bekendere vormen als koffieochtenden, mannendagen, open kringen voor niet-kerkgangers kunnen iets krijgen van een emerging church, iets kerkachtigs, dat zomaar opduikt en misschien ook weer verdwijnt, maar in sommige gevallen zich ook ontwikkelt tot iets eigens naast de bestaande kerk.”

De IZB gaat hier niet zomaar in mee, aldus ds. Dekker. De vereniging is van mening dat zending dichtbij de gemeente moet blijven. „Toch zijn er gemeenteleden onder ons, die dit teveel kerkelijke kustvaart vinden. In hun eigen netwerken zien ze mogelijkheden om op de een of andere manier met het geloof aan de slag te gaan zonder dat mensen direct op zondagmorgen in de bank zullen aanschuiven.”

Ds. Dekker staat daar niet negatief tegenover. „Dat vind ik nu wél echt bij het werk van de Geest horen, dat Hij steeds weer een bocht omgaat, die ik misschien niet verwacht had, maar ik heb dan ook niet de regie over de Geest. Evenmin is de Geest in de kerk als instituut opgesloten. Voor mij gaat het mis wanneer niet meer Christus en het Woord centraal staan en het gaat op den duur ook mis, wanneer de katholiciteit van de kerk niet wordt beseft. Maar hier ligt eveneens een taak voor de kerk zelf.”