In Afghanistan sneuvelen steeds meer Amerikanen
Talibanstrijders werden ooit afgedaan als tuig dat geen partij was voor de Amerikaanse en andere buitenlandse militairen in Afghanistan. Inmiddels zijn zij gepromoveerd tot een dodelijke machine die in staat is grootschalige conventionele aanvallen uit te voeren. Vorige week viel de 101e dode aan Amerikaanse zijde van dit jaar.
Dat hoge getal doet vrezen dat het record van vorig jaar, 111 gedode Amerikanen, wordt overschreden. Aan Franse zijde vielen vorige week op een enkele dag tien doden.De slagkracht van de taliban wordt grotendeels toegeschreven aan hun toevluchtsoorden in de tribale gebieden over de grens met Pakistan. Hier kunnen zij op adem komen, rekruten werven en zich voorbereiden op nieuwe aanvallen in Afghanistan.
De Britse premier Gordon Brown zei vorige week in Kabul dat de kwestie bij de Pakistaanse regering moet worden aangekaart, „en ik zal dat blijven doen.” De Franse president Nicolas Sarkozy, die na de dood van tien Fransen naar Kabul vloog, waarschuwde donderdag dat „het terrorisme aan de winnende hand is.”
„De militaire toevluchtsoorden in de tribale gebieden (in Pakistan, red.) breiden zich uit”, erkent ook generaal David McKiernan, de Amerikaanse viersterrengeneraal die de leiding heeft over het 50.000 man sterke ISAF-korps van de NAVO in Afghanistan. McKiernan pleit ervoor nog eens drie brigades Amerikaanse troepen naar Afghanistan te sturen, ruwweg 10.000 manschappen. Die zouden zich voegen bij de reeds 33.000 Amerikanen in Afghanistan.
Het offensief tegen de taliban wordt bemoeilijkt door de grote aantallen burgerdoden, die voornamelijk vallen bij luchtaanvallen van de door Amerikanen geleide coalitie. Vorige week donderdag vielen bij een door Afghaanse en Amerikaanse militairen uitgevoerde operatie in het dorp Azizabad in de provincie Herat volgens de Afghaanse mensenrechtencommissie 78 doden, onder wie 20 vrouwen en veel kinderen.
Met het stijgende aantal doden aan alle zijden neemt de kritiek op de Afghaanse regering toe. Congreslid Jim Marshall zei vorige week tijdens een bezoek aan Afghanistan dat hij een langdurige Amerikaanse aanwezigheid in Afghanistan niet voorstaat zonder verregaande politieke hervormingen. De invloed van president Karzai van Afghanistan zou buiten de hoofdstad Kabul minimaal zijn. Ook de president zelf erkent overigens dat zijn regering tekortschiet. Vooral corruptie is volgens hem een groot probleem, dat hij zegt te willen aanpakken in een volgende termijn.
Seth Jones, een analist van de onafhankelijke denktank Rand, zegt dat de taliban na zeven jaar van oorlogvoering tegen de internationale troepenmacht eenvoudig beter zijn geworden. Ook hij denkt dat de toevluchtsoorden over de grens een belangrijke factor zijn.
„Ik denk dat er een aanval moet komen op de leiding, inclusief Mullah Omar, Siraj Haqqani en Gulbuddin Hekmatyar in Pakistan”, aldus Jones. „Terwijl de opstand escaleert blijven veel hoge leiders in functie. Dat is een van de redenen waarom de rebellen effectiever worden.”
Overigens is in de VS lang niet iedereen voorstander van een harde militaire respons op de groeiende opstand in Afghanistan. Het Republikeinse Congreslid Chris Shays, een lid van de commissie binnenlandse veiligheid van het Huis van Afgevaardigden, zei vorige week tijdens een bezoek aan Kabul dat de VS in Afghanistan mogelijk dezelfde fouten maakt als in Irak. Hij stelde dat te weinig geld wordt vrijgemaakt voor de opleiding van Afghaanse veiligheidstroepen en pleitte voor meer „zachte beïnvloeding”, zoals ontwikkelingswerk en „een soort verzoeningsinspanning.”
Shays zei niet alles te kunnen overzien. „Maar mijn conclusie is dat ik niet zie hoe wij kunnen slagen, als wij op onze huidige koers voortgaan.”