Het ene schip is omgedoopt tot Free Gaza, het andere vaartuig tot Liberty. Het laatste schip is genoemd naar het Amerikaanse schip USS Liberty, dat op 8 juni 1967 werd aangevallen door de Israëlische luchtmacht en torpedoboten. Daarbij kwamen 34 mariniers om het leven. Israël zei destijds dat het om een vergissing ging.Aan boord van beide vaartuigen bevinden zich 46 activisten uit diverse landen, onder wie de 84-jarige overlevende van de Holocaust Hedy Epstein, en Lauren Booth, schoonzus van de Britse oud-premier Tony Blair. De activisten die meevaren, zijn leden van verschillende niet-gouvernementele organisaties. Het gaat om inwoners van Gaza, mensen die er eerder hebben gewerkt of die er vrienden hebben.

Ze nemen ballonnen, 200 gehoorapparaten en enkele muziekinstrumenten mee, aldus Angela Godfrey, die in Israël deel uitmaakt van het mediateam van de beweging, maar niet meereist. „Veel kinderen in de Gazastrook hebben gehoorbeschadigingen opgelopen door harde knallen en bomexplosies.”

Ze verwacht dat 200.000 inwoners van Gaza zaterdag naar het strand zullen komen om de schepen te verwelkomen, mits deze de Israëlische zeeblokkade weten te trotseren. Op de vraag hoe Israël in vrede met Gaza kan leven als de radicale islamitische Hamas Israëls bestaansrecht niet wil erkennen, zegt ze: „Dit is een actie van mens tot mens, van hart tot hart. Hamas is er niet bij betrokken; het is geen politieke actie.”

Jeff Halper is de enige Joodse Israëliër die meedoet aan de 36 uur durende zeereis naar de Palestijnse kuststrook. „Ik ben helemaal niet bang”, zegt hij via de telefoon. „Palestijnen weten wie hun vriend is, wie voor gerechtigheid staat en wie hun vijand is. Ik kom met een boodschap van vrede en solidariteit en ik geloof dat ik welkom word geheten door alle partijen.”

Halper was zeven jaar geleden nog hoogleraar antropologie aan de Ben Gurion Universiteit in Tel Aviv. Nu geeft hij leiding aan een actiegroep tegen de bezetting, genaamd het Israëlische Comité tegen de Verwoesting van Huizen.

„Het onmiddellijke doel van deze actie is de blokkade van Gaza te doorbreken”, zegt hij. „We willen aantonen dat Israël de Gazastrook bezet houdt, hoewel Israël dat ontkent. We gaan dat testen. Als er geen bezetting is, is er ook geen reden waarom wij niet naar Gaza zouden kunnen varen. Als Israël ons stopt, toont het dat het de bezettende macht is. Van een bezetting is sprake als een land een gebied beheerst.”

Hij heeft er geen bezwaar tegen dat Israël controles uitoefent om wapensmokkel tegen te gaan. Maar als de veiligheidscontrole is uitgevoerd, is er volgens Halper geen reden meer om de schepen nog tegen te houden. „Wij willen bewijzen dat de blokkade bedoeld is om de wil van de Palestijnen te breken en hen rustig te krijgen en om de Gazastrook van de Westelijke Jordaanoever af te sluiten.”

Israël oefent sinds de machtsovername door Hamas in 2007 de controle uit over alle goederen- en personenverkeer met de Gazastrook. Volgens hulporganisaties zijn er tekorten. Halper spreekt van een collectieve straf. „Deze is gericht tegen burgers. En dat is verboden volgens het internationale recht.”

Wat mag Israël dan wel doen tegen de Qassamraketten die uit de Gazastrook worden afgeschoten? „Wij zeggen dat de Qassams en de terreuraanslagen symptomen zijn van een dieper liggend probleem, waar geen militair antwoord op bestaat. Als de Palestijnen dezelfde rechten krijgen als de Israëliërs, volgen er geen Qassams meer. Premier Olmert zei aan het begin van de Libanonoorlog: „Wij willen net als andere mensen normaal kunnen leven.” Je kunt geen normaal leven leiden en doorgaan met de bezetting.”

De boodschap die Halper de komende dagen over hoopt te brengen aan het Israëlische volk is dat Israël de sterke partij is. Daarom moet de Joodse staat volgens hem de verantwoordelijkheid nemen en het conflict beëindigen door een vredesverdrag te sluiten met de Palestijnen.

Hij geeft toe dat Hamas het bestaansrecht van Israël nooit heeft erkend, maar Israël heeft volgens hem het bestaansrecht van een Palestijnse staat ook nooit erkend. Hij acht het ”gevangenendocument” van 2006 van groot belang. Daarin erkennen Palestijnse gevangenen van alle politieke groeperingen het principe van een tweestatenoplossing. Hamas heeft volgens Halper een eigen manier om akkoord te gaan met de tweestatenoplossing. De extremistische organisatie zegt namelijk dat ze de beslissing die Fatah -waarmee Israël onderhandelt- over de tweestatenoplossing neemt, zal erkennen.

Volgens Halper dreigt het gevaar van ”warehousing”. Warehousing (het opslaan in een pakhuis) houdt in dat bevolkingsgrepen worden weggeborgen zodat ze geen last meer vormen. „Ik pas de term warehousing toe op Palestijnse kwestie. Als we over bezetting of apartheid praten, gebruiken we politieke concepten. Er is dan een politieke dynamiek met verzet en onderhandelingen en het conflict kan worden opgelost. Zodra er sprake is van warehousing worden de Palestijnen ontdaan van hun menselijkheid. Ze krijgen nooit een staat, ze maken geen deel uit van de internationale gemeenschap en het enige wat je nog moet doen, is hen permanent opslaan. Dat houdt in dat er een statische situatie wordt gecreëerd, waarbij ze niet meer tot last zulllen.”

Arye Mekel, woordvoerder van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken, wijst erop dat de Free Gaza Movement van de autoriteiten een brief heeft gekregen waarin wordt meegedeeld dat buitenlandse schepen niet zullen worden toegelaten tot de kust van Gaza vanwege veiligheidsredenen. Hij wil zich er niet over uitlaten welke stappen de Israëlische marine tegen de actie zal nemen.

In de brief aan het bestuur van de beweging stelt Noam Katz, directeur voorlichting van het ministerie van Buitenlandse Zaken, dat de actievoerders steun verlenen aan het regime van een terreurorganisatie. Een organisatie die de staat Israël niet wil erkennen, vrouwen en kinderen oproept om zelfmoordaanslagen te plegen en slachtoffers te maken en die tientallen aanslagen heeft uitgevoerd tegen Israëlische burgers, waaronder een grote hoeveelheid beschietingen met raketten en mortieren.

Katz wijst er ook op dat Israël in 2005 alle troepen en burgers terugtrok uit de Gazastrook, opdat de Palestijnen hun eigen leven zouden kunnen leiden. In juni 2007 nam Hamas na een gewelddadige actie de macht over. Dit leidde tot de internationale boycot van het bewind. De internationale gemeenschap heeft duidelijke voorwaarden gesteld aan het herstel van diplomatieke contacten en normale economische relaties. Hij schrijft dat de beweging de legitieme druk op de Hamasregering weg wil nemen en de regels wil schenden die de internationale gemeenschap heeft gesteld.

Katz ontkent dat er sprake is van honger in de Gazastrook, omdat Israël de aanlevering van voedsel, medicijnen, water, brandstof en elektriciteit toestaat. Verder zouden duizenden Palestijnen naar Israël zijn gekomen om medische behandeling te ontvangen in ziekenhuizen. Voorts schrijft de diplomaat dat humanitaire hulp via Israël over land kan worden geleverd. „Wij willen u daar graag bij helpen.”

De inwoners van Gaza hebben de maatregelen volgens Mekel aan zichzelf te wijten. „Dit is allemaal vanwege de terreurdaden van Hamas. Als er geen terreur zou zijn, zouden er geen problemen zijn. De grenzen zouden dan open zijn, net zoals in het verleden.”