‘Kyoto’ toch in klimaatverdrag Delhi
Op de VN-wereldklimaattop ligt sinds donderdagavond een nieuwe Delhi Declaration, verklaring van Delhi, op tafel waarin nu ook nadrukkelijk het protocol van Kyoto weer is genoemd. De Europese Unie klaagde al sinds woensdag over het ontbreken daarvan en sprak van een zwakke verklaring.
Greenpeace International noemde de nieuwe Delhi Declaration vrijdagmorgen uiterst zwak. „Het is gewoon knip- en plakwerk uit oude overeenkomsten. Alles wat erin staat is al eens op eerdere klimaattoppen na Kyoto afgesproken. Hier komt de wereld geen stap verder mee. Er staat hier niets dat ons moet beschermen tegen gevaarlijke klimaatverandering”, aldus een woordvoerder.
Op de top in New Delhi vergaderen 169 landen over de uitvoering van het in 1997 in Kyoto gesloten klimaatakkoord. Volgens de agenda moet vrijdagavond een besluit op tafel liggen dat de uitvoering van het Kyoto-protocol verder mogelijk maakt. In Japan is in 1997 afgesproken dat de uitstoot van broeikasgassen in industrielanden over de periode 2008-2012 gemiddeld 5,2 procent lager moet zijn dan in 1990.
De tot donderdagavond op tafel liggende Delhi Declaration, bevatte volgens veel waarnemers niet meer dan algemene vriendelijke woorden en veel ambtelijke taal over zaken die al sinds 1997 in bespreking zijn. Dat zelfs het Kyoto-protocol daarin aanvankelijk niet meer werd genoemd, is voor een aantal delegaties aanleiding om te denken dat de Amerikaanse president Bush druk heeft uitgeoefend op India, om zo het Kyoto-protocol verder uit te hollen. Bush besloot kort na zijn aantreden dat Kyoto „dood” was en dat de VS zich daarmee niet verplicht voelen om de uitstoot van broeikasgassen volgens in Japan gemaakte afspraken te beperken.
De nieuwe verklaring die vrijdag in bespreking was, zegt onder meer dat partijen die het Kyoto-protocol al hebben getekend er bij landen die dat nog niet hebben gedaan sterk op aan moeten dringen dat op tijd te doen.” Zolang het protocol niet is geratificeerd door voldoende landen -samen moeten die verantwoordelijk zijn voor minstens 55 procent van de werelduitstoot van broeikasgassen- kan het verdrag niet in werking treden.
Het is daarom van groot belang dat ook Rusland het akkoord ondertekent, want alleen dan kan het protocol kracht van wet krijgen. De Russen verklaarden al op de wereldtop voor duurzame ontwikkeling in Johannesburg, twee maanden geleden, het Kyoto-protocol te zullen tekenen, maar zeggen nu in New Delhi eerst de besprekingen in het parlement nog te moeten afwachten.
Rusland drong er donderdag ondanks dat wel op aan dat voor de periode na 2012 ook ontwikkelingslanden een grotere bijdrage moeten leveren in de beperking van de uitstoot van broeikasgassen. Daarmee schaarde Rusland zich achter de Europese Unie. De EU had een dag eerder al gezegd dat bepaalde ontwikkelingslanden een groter aandeel moeten leveren in de strijd tegen klimaatverandering. „De verplichtingen voor westerse landen in het protocol van Kyoto zijn niet voldoende en het is tijd dat we nu de discussie gaan starten voor regels voor een tweede periode na 2012”, zei EU-woordvoerder Thomas Becker daarover op een persconferentie.
De Indiase premier heeft die gedachte in zijn openingstoespraak op het ministersgedeelte van de top, woensdag, al krachtig verworpen. Premier Atal Bihari Vajpayee zei toen dat aandringen op verplichtingen voor ontwikkelingslanden „misplaatst” is. Het beperken van de uitstoot van broeikasgassen is in de ogen van veel vertegenwoordigers van ontwikkelingslanden in New Delhi in de eerste plaats een taak voor westerse industrielanden omdat die verreweg de hoogste uitstoot hebben.
Dat is ook overeengekomen in het protocol van Kyoto, maar telkens heeft een aantal westerse landen tijdens de jaarlijkse VN-klimaattoppen na Kyoto toch aangedrongen op verplichtingen voor ontwikkelingslanden, omdat in die landen de uitstoot het snelst groeit.
Staatssecretaris Van Geel verklaarde donderdag in New Delhi: „De wereldgemeenschap heeft opnieuw uitgesproken dat klimaatverandering een grote bedreiging vormt voor welzijn, economische en ecologische systemen op aarde.” Van Geel reisde in de nacht van donderdag op vrijdag al naar Nederland om vrijdag het kabinetsberaad bij te wonen.