Zorgboerderijen zijn agrarische bedrijven die aan ouderen, (ex-)verslaafden en gehandicapten, zowel lichamelijk als verstandelijk, een zinvolle dagbesteding bieden. Door de vele verschillende activiteiten -erf vegen, stal uitmesten, beesten voeren, in de groentetuin werken- is de zorgboerderij bij uitstek een geschikte werkomgeving voor deze mensen.Tegelijk geldt dat de cliënten die gebruikmaken van een zorgboerderij qua achtergrond en problematiek erg divers zijn. Het maakt nogal verschil of de boer er een ex-drugsverslaafde als hulpboer bij krijgt of een jongen met het syndroom van Down, een autist of een 50-plusser die na een burn-out moet proberen zijn draai in het werkproces terug te vinden.

Al deze mensen tobben met verschillende beperkingen en problemen en vragen om een eigen benadering en begeleiding. De boer moet daar rekening mee houden. Van huis uit zal hij daar weinig of geen ervaring mee hebben, dus moet hij zich op dit punt scholen.

Zeker de grotere zorgboerderijen hebben speciaal opgeleid personeel in dienst. Vaak hebben deze mensen in de gehandicaptenzorg of een aanverwante sector gewerkt. Zij kunnen hun daar opgedane kennis en ervaring uitstekend inzetten op de zorgboerderij.

Dat is des te belangrijker omdat de hulpboeren vaak best nog het een en ander kunnen leren. Niet alleen op agrarisch gebied -daar kan de boer ze prima bij helpen-, maar ook als het om sociale vaardigheden gaat. Hoe ga je met collega’s om? Hoe zorg je dat het werk op tijd klaar is? Hoe reageer je op onverwachte gebeurtenissen?

De groeiende populariteit van zorgboerderijen is mede te danken aan het feit dat nogal wat boeren een nieuwe mogelijkheid zien om hun inkomsten te vergroten.

Het is voor agrariërs al jaren moeilijk om het hoofd financieel boven water te houden. Hulpboeren brengen een persoonlijk gebonden budget (pgb) mee: een vergoeding per dagdeel die naar de zorgboerderij gaat. Het zijn geen grote bedragen, maar bij de inzet van meerdere hulpboeren kan het op jaarbasis een substantiële aanvulling van het inkomen zijn. Om die reden zal het aantal zorgboerderijen waarschijnlijk nog verder groeien. Ook steeds meer niet-agrariërs kopen een zorgboerderij.

In die ontwikkeling schuilt een gevaar. Het kan niet zo zijn dat mensen om louter financieel gewin een zorgboerderij beginnen. Daar zijn de cliënten niet bij gebaat. Zij hebben recht op een goede, bij hen persoonlijk passende begeleiding. Krijgen ze die niet, dan eindigt het werken op een zorgboerderij al snel in een teleurstelling.

Een zorgboerderij starten is niet zo moeilijk, volhouden is een stuk lastiger. Daarom doen aanstaande zorgboeren er goed aan eerst kritisch naar zichzelf te kijken. Zijn ze bereid te investeren in mensen met een beperking? Dat is absoluut een voorwaarde om te voorkomen dat het starten van een zorgboerderij niet meer is dan een financiële bevlieging.