Buitenland

Einde aan omstreden premierschap Israël

De Israëlische premier Ehud Olmert is woensdag bezweken onder de druk om af te treden. Het kan echter nog enige tijd duren voordat hij zijn ambtswoning in de Rehaviawijk in Jeruzalem verlaat.

Van onze correspondent
31 July 2008 12:04Gewijzigd op 14 November 2020 06:10

Het is namelijk niet zeker of Olmerts opvolger in de Kadimapartij een nieuwe regering kan vormen. Als er nieuwe verkiezingen komen, is dat pas volgend jaar.Olmert vertrekt na een omstreden premierschap. In juni 2006, drie maanden nadat hij de verkiezingen won, brak er een oorlog uit tussen Israël en de Hezbollahmilitie in Libanon. Het leger slaagde er niet in een einde te maken aan de raketbeschietingen vanuit het zuiden van Libanon op Noord-Israël. Na de oorlog klonk de oproep aan Olmert om te vertrekken. Een onderzoekscomité onder leiding van Eliyahu Winograd beschuldigde Olmert, defensieminister Amir Peretz en chef-staf Dan Halutz van „ernstige tekortkomingen” in hun functioneren.

Verder verdenkt de politie Olmert van corruptie. Buitenlandse reizen zouden meerdere malen zijn vergoed. Aan de Cremieuxstraat in Jeruzalem kocht Olmert een woning onder de marktprijs. De politie vermoedt dat hij in ruil daarvoor gunsten verleende aan de aannemer van wie hij het huis kocht. Als minister van Industrie en Handel zou hij vrienden hebben voorgetrokken. De Amerikaanse zakenman Morris Talansky zou Olmert op illegale wijze grote sommen geld hebben toegeschoven.

Afgezien van het verloop van de oorlog in 2006 ging het met Israël overigens niet slecht onder Olmerts premierschap. De economie en het toerisme floreerden, de werkloosheid nam af, Israël trad succesvol op tegen terrorisme en het land onderhoudt goede diplomatieke relaties met tal van landen. Onder Olmerts leiderschap voerde Israël intensieve onderhandelingen met de Palestijnen over een permanente oplossing. Ook begon Olmert besprekingen met Syrië.

De Israëlische premier erkende woensdag fouten te hebben gemaakt. „Maar elke intelligente persoon weet dat de zaken totaal uit hun verband zijn gerukt”, verklaarde hij.

De 30.000 leden van Kadima kunnen op 17 september een nieuwe leider kiezen. Olmert zal naar verwachting op 18 september zijn ontslagbrief indienen bij president Shimon Peres. Hij zal de president vragen de nieuwe leider van Kadima te belasten met de vorming van een nieuwe regering. Het kan weken duren voordat hij of zij daarin slaagt. Als het niet lukt om een nieuwe ministersploeg samen te stellen, kunnen de Israëli’s eind dit jaar of in het voorjaar van 2009 hun stem uitbrengen.

Kandidaten voor Olmerts opvolging zijn minister van Buitenlandse Zaken Tzipi Livni, minister van Transport Shaul Mofaz, minister van Openbare Veiligheid Avi Dichter en minister van Binnenlandse Zaken Meir Sheetrit. De strijd gaat in feite tussen Livni en Mofaz, want Dichter en Sheetrit genieten te weinig steun binnen hun partij.

Livni en Mofaz hebben beiden gerenommeerde campagneadviseurs aangesteld. Livni zal benadrukken dat zij een politicus is met een goede reputatie. Ze is nooit betrokken geweest bij een of ander schandaal. Haar ouders waren militairen bij Irgun, een militie die bij de oprichting van de staat Israël opging in het Israëlische leger. Ze studeerde rechten, was luitenant in het leger en werkte bij de geheime dienst de Mossad.

Mofaz zal stellen dat hij veel verstand heeft van veiligheidsaangelegenheden. Hij studeerde aan een militaire academie en was chef-staf van 1998 tot 2002 en minister van Defensie van 2002 tot 2006. Hij zal een harde positie innemen bij de onderhandelingen met de Palestijnen en geen of nauwelijks concessies willen doen inzake de Golanhoogte en Jeruzalem.

Maar de Israëli’s zijn niet vergeten dat onder zijn verantwoordelijkheidde opbouw van het wapenarsenaal van Hezbollah plaatsvond en dat het Israëlische leger onvoldoende bleek te zijn voorbereid op de oorlog. Ook ligt nog vers in het geheugen dat Mofaz na de oprichting van Kadima aanvankelijk nadrukkelijk beweerde in de Likudpartij te willen blijven.

Dat Olmerts opvolger en ook Ehud Barak, leider van de Arbeidspartij, graag nog wachten met nieuwe verkiezingen, is begrijpelijk. Opiniepeilingen laten namelijk zien dat noch de nieuwe leider van Kadima noch Barak kans maakt premier te worden als de Israëliërs nu naar de stembus zouden gaan. Verreweg de populairste politicus op dit moment is Likudleider Benjamin Netanyahu.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer