Tsjetsjeen waarschuwde voor ‘uitzonderlijke operatie’
De verdreven president van Tsjetsjenië Aslan Maschadov waarschuwde voor een „uitzonderlijke operatie” in een videoband waarvan de letterlijke tekst woensdag in handen is gekomen van het Franse persbureau AFP. De video was opgenomen voor de gijzelingsactie in Moskou.
„Deze oorlog heeft ons allen ten opzichte van Rusland geradicaliseerd - dat geldt zeker voor de president”, zegt Maschadov op de videoband die gedateerd is op 18 oktober. Een week later bestormden Tsjetsjeense rebellen een theater in Moskou en namen ongeveer achthonderd mensen in gijzeling.
„Ik ben er zeker van dat we in het eindstadium een uitzonderlijke operatie zullen uitvoeren, in de stijl van de jihad, waardoor we ons land zullen bevrijden van de Russische agressor”, aldus de Tsjetsjeense separatistenleider.
De video is opgenomen door medewerkers van Maschadov. Het was een reactie op een serie vragen die AFP eerder in de maand per telefoon had doorgegeven via een tussenpersoon. Maschadov zegt verder dat de rebellen spoedig overstappen van „guerrillamethodes naar offensieve operaties.”
De band werd op de dag van de gijzeling door de Russische veiligheidstroepen in beslag genomen. Het persbureau AFP kwam pas woensdag in het bezit van de letterlijke tekst van de videotape.
Maschadov was gevraagd of zijn mannen, die al drie jaar vechten voor de onafhankelijkheid van de Kaukasische republiek, opnieuw grootschalige aanvallen zouden gaan uitvoeren zoals vlak voor het einde van de eerste Tsjetsjeense oorlog (1994-1996).
Ondanks Russische beschuldigingen dat hij het brein achter de gijzeling is, heeft Maschadov tot nu toe iedere betrokkenheid ontkend. De 57 uren durende gijzeling eindigde zaterdagmorgen. Bij de bevrijdingsactie van een speciale eenheid van de binnenlandse veiligheidsdienst FSB kwamen 119 gijzelaars en bijna vijftig gijzelnemers om het leven.
De verblijfplaats van de Tsjetsjeense leider is onbekend. Vermoedelijk verbergt hij zich in de bergen in het zuiden van Tsjetsjenië. Maschadov werd in januari 1997 tot president van de afvallige Russische republiek gekozen. Ruim twee jaar later viel het Russische leger de republiek weer binnen na een aantal bomaanslagen in Moskou. Het Kremlin beweerde dat dit het werk was van Tsjetsjenen.
Volgens Maschadov heeft hij weinig meer te verliezen door zijn associatie met de radicale separatisten. „Terwijl vandaag de dag de oorlog doorgaat en de Russische bezetters mijn volk doden, heb ik niets meer te verliezen door mijzelf te associëren met Basajev, Oedoegov en Yandarbyev”, aldus Maschadov in een verwijzing naar de belangrijkste leiders van de Tsjetsjeense extremisten.
De leider van de gijzeling in Moskou verklaarde tegenover de The Sunday Times Basajev en Maschadov te gehoorzamen. De Russiche journaliste en bemiddelaar Anna Politkovskaya zei echter dat de gijzelnemers Maschadov voor „verrader” hadden uitgemaakt.
Na het gijzelingsdrama bood Maschadov het Kremlin aan vredesonderhandelingen te beginnen om een eind te maken aan het bloedige conflict in Tsjetsjenië. Een woordvoerder van president Poetin wees dit direct van de hand.