Het land van Emma
Eeuwenlang regeerden de voorvaders van koningin Emma over een groot gebied in Midden-Duitsland. De graven en vorsten van Waldeck en Pyrmont waren rijk en machtig. Dat is nu nog te zien in plaatsen als Bad Arolsen, Bad Pyrmont en Waldeck. Een reis in het voetspoor van Emma.
Kasteel Waldeck ligt hoog en strategisch. De vroegere bewoners -de graven van Waldeck- konden vriend en vijand van ver zien aankomen. Nog steeds is het uitzicht prachtig.Vanaf het kleine stadje Waldeck is het een flinke klim naar de burcht. Poort na poort. De vijand kwam niet zomaar binnen.
Op de binnenplaats van de negen eeuwen oude burcht zijn bouwvakkers druk bezig om nieuwe leien op het dak te leggen. Slot Waldeck ondergaat een renovatiebeurt.
De klimtocht loont: het uitzicht vanaf het panoramaplateau is prachtig. Tot aan de horizon liggen heuvels met bossen en akkerland. Beneden glinstert het water van de Edersee.
In een deel van het kasteel is een museum gevestigd. Bij de ingang hangt een foto van koningin Emma. Het bijschrift wijst erop dat zij een „prinses van Waldeck” was. Verder is er niets over haar terug te vinden in de burcht. Emma woonde hier ook niet, alleen haar voorouders vertoefden er.
Het museum beschrijft vooral de geschiedenis van het kasteel, dat tot in de 17e eeuw de zetel van de graven van Waldeck en Pyrmont was en daarna als kazerne en vrouwengevangenis diende.
Waar eens soldaten en gevangenen sliepen, brengen nu goed betalende gasten de nacht door. In een deel van de gebouwen huist een luxe hotel.
Het stadje Waldeck zelf is klein en knus: een paar winkels en wat restaurantjes. Op het pleintje in het centrum staat de oude stadskerk. De oudste delen van het godshuis stammen uit de 14e eeuw. In de kerk staat een historisch altaar, dat in 1483 is vervaardigd.
Kuren
Zo’n 15 kilometer te zuiden van Waldeck ligt Bad Wildungen. Het stadje maakt geen deel uit van de Oranjeroute langs Duitse plaatsen waar stukjes geschiedenis van de Nederlandse koninklijke familie zijn terug te vinden. Toch zetten ook in dit plaatsje de Oranjes hun voetstappen. De man van koningin Emma, koning Willem III, ging er bijvoorbeeld heen om te kuren. Het water uit de bronnen van Bad Wildungen zou heilzaam zijn tegen allerlei ziektes.
Nog steeds is Bad Wildungen geliefd bij mensen die psychisch en lichamelijk tot rust willen komen. Ze wandelen, sporten, ondergaan massages en andere behandelingen. ”Haast” en ”geen tijd” zijn woorden die in en rond de klinieken niet lijken te bestaan.
Een 150 kilometer noordelijker zijn meer sporen van Emma en haar familie te vinden. Daar ligt Bad Pyrmont, ook een plaats waar de gezondheidsindustrie een belangrijke inkomstenbron van de lokale bevolking is. Deze stad ten noordoosten van Paderborn en ten zuidwesten van Hannover heeft grote kuuroorden.
De stad heeft iets chics over zich: lange lanen, groene parken, statige gebouwen. Vooral het gebied rond het voormalige paleis van de vorsten van Waldeck en Pyrmont ziet er prachtig uit. Het barokke zomerpaleis -Emma kwam er graag- staat op een eiland met een brede vaart eromheen. Erbuiten liggen fraai aangelegde tuinen in barokstijl met palmbomen en exotische bloemen. Op de bankjes in het park rusten wandelaars uit nadat zij water gedronken hebben bij een van de bronnen.
In Bad Pyrmont ontmoette koning Willem III zijn Emma voor het eerst tijdens een van zijn kuurreizen. Koning Willem was niet de eerste vorst die het stadje aandeed. Bad Pyrmont was al sinds de 14e eeuw een van de plaatsen waar de Europese royals zich graag verzamelden in de zomer, met als topjaar 1681, toen in één seizoen veertig koninklijke en adellijke personen langskwamen. In die tijd lieten de rijke Hollandse regenten van de VOC ook een luxe onderkomen in Bad Pyrmont bouwen.
De stad was een kruispunt. Er werden zaken gedaan, ook met betrekking tot de koninklijke huwelijksmarkt, zo blijkt uit de tentoonstelling die tot eind augustus in het paleis van Pyrmont loopt. De expositie heeft als thema ”Een koning op huwelijkspad” en laat zien dat Emma en Willem III niet de enigen waren die elkaar in Bad Pyrmont vonden.
De grandeur van weleer hangt nog steeds in de stad, vooral rond het luxe Steigenberger Hotel, de plaats waar de bezoekende vorsten vroeger verbleven. De vorm van kuren is veranderd: de gasten anno 2008 komen vooral om te wandelen, te fietsen -er zijn verschillende routes- en te golfen. Het resultaat is volgens de stad hetzelfde: rust en versterking.
Wellingtonia
Centraal tussen Waldeck, Bad Wildungen en Bad Pyrmont in ligt nog een klein kuuroord: Bad Arolsen. Dat is dé Emmastad. In Bad Arolsen werd zij geboren, groeide zij op, deed zij belijdenis, gaf zij haar jawoord aan koning Willem III. Daarom loopt tot eind augustus in deze stad een grote Emma-expositie in het slot.
Het stadje heeft Nederlandse accenten. Halverwege de Slotstraat zit een uitspanning die de naam van Emma draagt. De Nederlandse vlag wappert er en binnen zijn zelfs de Wilhelminapepermunten te koop.
Schuin tegenover het barokke paleis hangt ook de Hollandse driekleur uit. Hotel Schlosskurve is eigendom van de Friese familie Winsemius. „We wilden altijd al een eigen hotel-restaurant. We hebben de sprong gewaagd. Toen wisten we nog niet dat Bad Arolsen zo veel Nederlanders trok in verband met het geboortepaleis van Emma”, zegt eigenaar Tjalling Winsemius, die het hotel samen met zijn twee kinderen runt.
Naast het hotel staat een andere toeristentrekker van Bad Arolsen: het Christian Daniel Rauchmuseum. Rauch (1777-1857) is een van de grote Duitse beeldhouwers en werd in Bad Arolsen geboren. Het stadje eert de kunstenaar, die veel standbeelden van vorsten en andere grootheden maakte.
Naast het Rauchmuseum is het laatste Emmaspoor van Bad Arolsen te vinden. Daar staat een grote boom, een wellingtonia, die in 1932 door koningin Emma is gepland. Zij bracht toen een bezoek aan haar geboortegrond. Koningin Emma zou twee jaar later sterven. De boom staat er nog, als een stille getuige.
Dit is het vierde en laatste artikel in een serie naar aanleiding van de 150e geboortedag van koningin Emma.