Sarkozy krijgt vijanden om de tafel op mediterrane top
Voor de Franse president Nicolas Sarkozy was het een nederlaag toen andere EU-landen hem dwongen zijn ambitieuze plannen voor een Mediterrane Unie danig bij te stellen. Maar inmiddels mag de ”hyperpresident” hopen dat zijn initiatief leidt tot een nieuwe impuls voor het vredesproces in het Midden-Oosten en voor de ontwikkeling van arme landen ten zuiden en oosten van de Middellandse Zee.
Want Sarkozy is erin geslaagd zpmdag in het Parijse Grand Palais regeringsleiders en staatshoofden uit 44 landen aan dezelfde tafel te krijgen tijdens een Mediterrane top. Sommigen van hen zijn gezworen vijanden. President Bashar al-Assad van Syrië, lid van de as van het kwaad volgens de Amerikaanse president George Bush, is er. Aan dezelfde tafel ook de Israëlische premier Ehud Olmert. Aartsvijanden Syrië en Israël besloten onlangs geregeld met elkaar te gaan overleggen, maar tot een rechtstreekse ontmoeting tussen Assad en Olmert is het nog niet gekomen.Ook de Palestijnse president Mahmud Abbas is erbij, net als de Algerijnse president Abdelaziz Bouteflika. Alleen de Libische leider Muammar Gaddafi heeft afgezegd. Hij noemde de unie een „neokolonialistisch initiatief” dat bedoeld is om de Arabische en Afrikaanse landen te verzwakken.
De Unie van de Middellandse Zee was een belofte uit de verkiezingscampagne van Sarkozy. Aanvankelijk waren daar alleen de landen bij betrokken die grenzen aan de Middellandse Zee. Maar na protest van noordelijke EU-landen onder leiding van de Duitse bondskanselier Angela Merkel koos Sarkozy eieren voor zijn geld en nodigde alle EU-landen uit lid te worden.
De Mediterrane Unie zal voortborduren op een samenwerkingsverband uit 1995 van de EU met de landen aan het zuiden en oosten van de Middellandse Zee, het zogeheten Barcelonaproces. Het is de bedoeling dat er concrete projecten worden uitgevoerd: het schoonmaken van delen van de Middellandse Zee en van de kust, het aanleggen van transnationale snelwegen tussen grote havens in Noord-Afrika en samenwerking op het gebied van rampenbestrijding.
Ook moet er een plan komen voor alternatieve energiebronnen als zonne-energie en komt er een Euro-mediterrane universiteit in Slovenië. Verder moet het midden- en kleinbedrijf in het gebied geholpen worden. Nederland brengt morgen een plan in over ontzilting en hergebruik van water.
Behalve scepsis bij veel Noord-Europese landen over het project, is er ook kritiek van niet-gouvernementele organisaties. Zo stelt Amnesty International dat de nieuwe unie een manier is om minder aandacht aan de mensenrechten in de Noord-Afrikaanse en Arabische landen te besteden. Artsen zonder Grenzen vraagt de deelnemers aan de top de opvang te verbeteren van migranten die met bootjes de oversteek naar Europa wagen.
