„EU heeft nu energieke en vastberaden voorzitter nodig”
De Franse president Nicolas Sarkozy kan donderdag in het Europees Parlement rekenen op een in het algemeen gunstig onthaal van zijn boodschap. Hij reist naar Straatsburg om daar in de vergadering van de volksvertegenwoordigers zijn ambities als EU-voorzitter toe te lichten.
Het staatshoofd zwaait sinds 1 juli de scepter over de Unie. Hij bekleedt in de tweede helft van dit jaar het roulerend voorzitterschap. Na de kleurloze en bepaald niet bevlogen stijl die de regie van de Sloveense premier Jansa in de eerste zes maanden van 2008 kenmerkte, vangt nu een periode aan met iemand aan het roer die ongetwijfeld zal proberen een stevig stempel te drukken op de agenda en op de besluitvorming.Als de belangrijkste punten van zijn programma gelden: voortgang boeken met de plannen om de klimaatverandering te keren, stappen zetten op weg naar een gemeenschappelijk immigratiebeleid, een Europese defensie optuigen en knopen doorhakken over een verdere hervorming van de landbouwpolitiek. Enkele weken geleden kreeg hij er onverwacht nog een urgent en tegelijk uitermate lastig probleem bij. De Ierse bevolking verwierp in een referendum het Verdrag van Lissabon. Er dient na die tegenslag zo snel mogelijk een oplossing gevonden te worden voor de blokkade die daarmee rust op de invoering van de in dat document vastgelegde nieuwe spelregels voor het functioneren van de EU.
De fractieleiders in het Parlement blikten dinsdag bij hun afzonderlijke maandelijkse ontmoetingen met de pers vooruit naar het werk van de Fransen in de komende tijd. Aanvoerder Joseph Daul van de christendemocraten: „De prioriteiten zijn dezelfde als die wij hanteren.” Hij zoomt in op een ervan: „Hoe kan Europa geloofwaardig opereren zonder een defensie die deze naam met recht draagt? We hebben geen behoefte aan een gezamenlijke militaire macht om oorlog te voeren, maar om de vrede te handhaven, om de armen in de wereld te helpen.”
Graham Watson van de liberalen spreekt zich eveneens in zeer positieve zin uit. „De EU heeft momenteel een persoon nodig die energiek en vastberaden handelt”, benadrukt hij. Het zijn eigenschappen waarvan iedereen weet dat ze uitstekend passen bij de bewoner van het Elysée. „We vinden zijn doelstellingen prima. En voorts vertrouwen we erop dat zijn charmeoffensief richting Ierland een goed resultaat oplevert. Niemand is beter geschikt voor die operatie dan hij”, aldus Watson.
Zijn collega Martin Schulz van de socialisten analyseert: „Het voorzitterschap van Sarkozy krijgt zijn beslag terwijl de EU als gevolg van het Ierse nee in een moeilijke fase verkeert. Hij heeft hoge verwachtingen gewekt, hij heeft zich grondig voorbereid en hij toont een grote betrokkenheid. Bovendien is Frankrijk een toonaangevende lidstaat. Dat alles opgeteld betekent dat er een enorme druk ligt op de Fransen om te presteren.” Hij voegt eraan toe: „Ik hoop dat de president het voorzitterschap in dienst zal stellen van de Unie en dat hij niet zijn huidige positie aangrijpt om de nationale belangen te behartigen.”
De Duitse Europarlementariër behoort tot een andere politieke stroming dan Sarkozy, maar hij gunt hem in ieder geval voluit het voordeel van de twijfel. Schulz: „Wij hebben een verschillende kijk op de wereld. Ik heb geen vrienden die, zoals hij, hun vakanties doorbrengen op luxe jachten. We lijken misschien alleen op elkaar wat betreft temperament. Maar dat laat onverlet dat ik hem respecteer als voorzitter. Hij vindt veel problemen op zijn weg. Wij van onze kant zijn sterk gemotiveerd om met hem samen te werken.”
Daniel Cohn-Bendit van de groenen refereert aan wat Sarkozy vorige week zei in een tv-interview. De president definieerde de EU als een instelling die er is om de burgers te beschermen. „Dat klinkt me positief in de oren, daarmee maakt hij elan los”, oordeelt de voorman van genoemde groepering. „De vraag luidt vervolgens met welke inhoud hij daaraan invulling geeft. Welke compromissen worden er gesloten, welke kant gaat het op?”
Kritiek uit Cohn-Bendit op het voornemen van het staatshoofd om in augustus namens de EU de opening van de Olympische Spelen bij te wonen. „Jammer”, zegt hij; en even later, in meer krachtige bewoordingen, zoals we dat van hem gewend zijn: „een schandaal.” Parijs verdedigt de keuze met het argument dat ook de dalai lama, de geestelijk leider van Tibet, geen boycot propageert. Volgens Cohn-Bendit staat die echter onder druk van de Chinezen. Zij zouden hem beloofd hebben dat als de ceremonie conform hun wensen verloopt, daarna de onderhandelingen met de opstandige regio worden voortgezet. Daul reageert fel: „Ik ben de groenen zat.” Hij bepleit handhaving van de dialoog met China en acht het in dat kader correct dat Sarkozy in Peking aanwezig zal zijn.