Grote aantallen moslims uit naburige dorpen hebben eind mei gebouwen aangevallen die de monniken op een omstreden stuk land hadden neergezet. Ze liggen ongeveer op een kilometer afstand van de oude kloostergebouwen van Abu Fana. Bij de aanvallen werd een hek op verschillende punten omvergereden, zijn een kapel en enkele onderkomens in brand gestoken en werden waterpompen en aanplanting vernield.De drie monniken die tijdens de aanval in het klooster aanwezig waren, werden korte tijd ontvoerd en dusdanig toegetakeld dat ze in een ziekenhuis behandeld moesten worden. De gouverneur van Minia, Ahmed Dia el-Din, noemt het gedrag van de moslims „crimineel.” De politie arresteerde dertien moslims en twee christenen die bij de gevechten betrokken waren. Verder zijn extra agenten in de omgeving ingezet om verdere conflicten te voorkomen.

Bewoners van naburige dorpen toonden zich diep geschokt door de gebeurtenissen. Ze noemden als oorzaken voor de onenigheid recente conflicten om land, de dood van een moslim tijdens deze botsingen, de aanleg van een omstreden afscheiding door de monniken - waarvan ze zeggen dat die op hun land is neergezet. Ook het feit dat christenen „altijd” hun zin krijgen, zou kwaad bloed hebben gezet.

Gouverneur Ahmed Dia el-Din zegt echter dat de politie de afgelopen jaren tal van rapporten heeft opgesteld na conflicten over landbezit. Als gevolg van de bevolkingstoename zijn dorpelingen die aan de rand van de woestijn wonen halverwege de jaren tachtig van de vorige eeuw begonnen met het ontginnen van woestijnland. De afgelopen tien jaar is ook het klooster sterk uitgebreid. Decennialang woonde er slechts één monnik. Vier jaar geleden telde het klooster van Abu Fana er zes en vandaag de dag wonen er achttien monniken. Zij worden bijgestaan door tientallen leken, die meehelpen om het woestijnland te ontginnen. Ongeveer zeven jaar geleden is een grote kathedraal gebouwd.

Twintig jaar geleden lag het klooster een kilometer de woestijn in. Door het ontginnen van woestijnland grenzen de landerijen van de dorpen en die van het klooster tegenwoordig aan elkaar.

In Egypte wonen meer dan 80 miljoen mensen in een gebied dat ongeveer zo groot is als Nederland. De rest is woestijn. Land is een schaars goed geworden, waarover gemakkelijk conflicten kunnen ontstaan. Zo vielen de afgelopen weken bij een landconflict elders in Egypte twaalf doden. De twee betrokken families zijn moslim. Zij zullen in het Westen niet die media-aandacht krijgen zoals het conflict in Abu Fana die wel krijgt.

Conflicten over landbezit doen zich vooral voor wanneer eigendomspapieren voor onduidelijkheid zorgen. Woestijnland is van de staat, dus wie dat wil kopen moet bij de overheid zijn. Maar dat gebeurt vaak niet. In plaats daarvan worden zogenaamde orfiverdragen gesloten: overeenkomsten tussen twee partijen zonder dat die formeel vastgelegd worden. De bisschop heeft op die manier een deel van zijn landerijen verkregen, en precies daarover gaat het huidige conflict.

De geestelijken hebben hun redenen om op deze manier te werk te gaan. Er zijn namelijk tal van voorbeelden waarin kerken om een vergunning voor nieuwbouw of uitbreiding hebben gevraagd en ze daarna tientallen jaren op antwoord moesten wachten. Daarom vermijden bisschoppen en priesters nu liever de formele weg bij het kopen van land en het verkrijgen van vergunningen voor het bouwen van kerken.

Christenen verwijten de overheid onduidelijke regelgeving ten aanzien van het bouwen van kerken en het uitbreiden van hun kloosters. Bovendien verdenken ze de autoriteiten ervan dat ze moslims een voorkeurbehandeling geven als het gaat om het toekennen van bouwvergunningen.

Intussen zullen kerkleiders en monniken bij het oplossen van landruzies het geweld niet zoeken. „Maar als het wel tot gevechten komt”, zegt de koptische onderzoeker Raed al-Sharqawi, „dan levert dat steevast intens meeleven van kopten in het Westen op, en dat leidt dan weer tot daadwerkelijke steun aan hun klooster.”