Het klinkt eenvoudig: maak zoet water zout en de problemen met blauwalgen in de zomer zijn voorbij. Maar het aanpakken van de problemen in de Zeeuws-Zuid-Hollandse delta is een stuk complexer. „Het ene probleem oplossen levert vaak een ander op”, aldus de Zuid-Hollandse gedeputeerde Dwarshuis. „Alleen door de samenhang in het gebied voor ogen te houden kan effectief worden opgetreden.”De veelal stilstaande wateren in Krammer en Volkerak zijn in de zomermaanden vol giftige blauwalgen. „Bij de aanleg van de Deltawerken zijn deze gevolgen niet voorzien”, aldus de Zeeuwse gedeputeerde F. K. Hamelink. Via Oesterdam en Philipsdam werden Krammer en Volkerak in 1987 afgesloten van de Oosterschelde. Zeven jaar later ontstonden in de zomer voor het eerst blauwalgen in het water. In 2003 resulteerde dat in de dood van duizenden vogels die vergiftigd water innamen. Hamelink: „Dat was het sein om tot actie over te gaan.”

Planstudie
De Deltaraad kreeg gisteren in restaurant Grevelingen, op de grens van Zeeland en Zuid-Holland, voorlichting over de planstudie die Rijkswaterstaat Zeeland hield naar de aanpak van blauwalg in Krammer en Volkerak. Drie mogelijkheden werden onderzocht, een vierde, waarschijnlijk de meest milieuvriendelijke oplossing, volgt. Volgens René Boeters van Rijkswaterstaat Zeeland lijkt de terugkeer van zout water in de meren vooralsnog de beste oplossing. „De andere twee opties, doorspoelen met zoet water en het beperken van de aanvoer van voedingsstoffen voor algen uit rivieren, vallen al snel af. De algenstand wordt er niet effectief door aangepakt.”

Dat Krammer en Volkerak daadwerkelijk verzilt worden, staat nog niet vast. De studie naar oplossingen voor de problemen in de twee waterbekkens is zover gevorderd dat begin volgend jaar besluiten kunnen vallen. Boeters: „De eerste spade kan dan op zijn vroegst in 2012 de grond in. Vier jaar later moet het werk klaar zijn.”

De klus die in 2016 geklaard kan zijn is bepaald geen kleintje: het aanleggen van nieuwe inlaten en sluizen, plus transportbuizen voor zoetwater die op cruciale punten overmatige verzilting moeten voorkomen. Kosten: ten minste 200 miljoen euro. „Er ontstaan nieuwe menggebieden met brak water. Tot in de Oude Maas zal dat merkbaar blijven.”

Akkerbouw
Waterschappen, maar ook het Hoogheemraadschap van Delfland, zitten behoorlijk op het vinkentouw vanwege de plannen. Voldoende zoet water is een levensbelang voor tuinders in het Westland. Maar ook Zeeuwse akkerbouwers houden hun hart vast. Vicevoorzitter Peter de Koeijer van belangenorganisatie ZLTO zegt er „voldoende vertrouwen” in te hebben dat provincies letten op de belangen van boeren. „Maar het is het Rijk dat beslissingen neemt. Daar zit mijn reserve.”

Boeters van Rijkswaterstaat ziet een verlaging van het peil in de Krammer en Volkerak echter als mogelijkheid om hoger gelegen zoete natuur intact te houden. „In combinatie met beperkt getij en schelpdierencultuur ontstaat dan zeer schoon water.”

Met de instelling van een projectbureau, dat per september de aanpak van alle problemen in de deltawateren gaat coördineren, proberen provincies en Rijk op één lijn te komen bij hun plannen voor het gebied. In dezelfde maand komt bovendien het rapport uit van de Deltacommissie, onder leiding van oud-minister Veerman. Die buigt zich over de bescherming van de Nederlandse kust en het achterland op de lange termijn. Dwarshuis: „Het is nu nog het moment van oriënteren. De komende jaren moeten echter keuzes worden gemaakt. Daarbij mogen we geen steken laten vallen.”