Economen van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de Postbank zien de opklaring in het feit dat de producentenprijzen sinds oktober vorig jaar dalen. „Je ziet nu een piek in consumentenprijzen”, aldus hoofdeconoom Charles Kalshoven van de Postbank. „Een lagere producentenprijs komt met enige vertraging terecht in de winkel. De verwachting is dat op termijn voedsel weer goedkoper wordt.”Uit onderzoek van het economisch bureau van de Postbank bleek deze week dat de boodschappenkar bij ruim 77 procent van de bijna 60.000 ondervraagde consumenten er flink inhakt. We beleven met z’n allen nog maar weinig plezier in de supers.

„Over de gehele linie is het duurder geworden. Het is heel moeilijk om aan de prijsstijgingen te ontsnappen”, zegt Kalshoven. „Salades en ijsjes zijn goedkoper geworden, maar dat zijn geen alternatieven voor duurdere aardappels.”

Cijfers van het CBS ondersteunen dit beeld. De consument is sinds september vorig jaar iedere maand meer gaan betalen voor zijn dagelijkse boodschappen. In mei was voedsel ruim 6 procent duurder dan een jaar eerder. Het is de hoogste prijsstijging sinds 2002.

Daar staat tegenover dat de producentenprijzen van voedsel in oktober vorig jaar piekten en sindsdien zijn gedaald. „De producentenprijs heeft het hoogste punt bereikt. De vaart is er helemaal uit. Wij suggereren dat er een verband is tussen de producenten- en de consumentenprijzen”, aldus CBS-econoom Michiel Vergeer.

Kalshoven wijst op het functioneren van de wereldwijde voedselmarkt. „Bij voedsel werkt de markt beter dan bij bijvoorbeeld olie. Voedselproducenten vormen geen kartels. Als varkens duur zijn, gaan boeren meer varkens fokken. Die komen op de markt en dan daalt de prijs”, aldus de econoom. „Als de prijs van graan stijgt, gaan boeren ook op dat laatste hoekje grond verbouwen of gebruiken ze meer kunstmest. Daardoor stijgt het aanbod en dat drukt de prijs.”

Vergeleken met andere Europese landen staat de Nederlandse consument er niet slecht voor. De voedselprijzen in de 27 lidstaten van de Europese Unie waren in mei gemiddeld 7,2 procent hoger dan een jaar eerder, tegen 6,3 procent in Nederland.

Volgens supermarktspecialist Gerard Rutte heeft Nederland dit deels te danken aan de sterke concurrentie tussen supermarkten. Ketens als de prijsvechter ALDI berekenen gedaalde producentenprijzen rechtstreeks door aan de consument. „Andere ketens gaan mee met de verlaging van de 700 producten die ALDI verkoopt”, aldus Rutte. Op deze manier komen de lagere producentenprijzen terecht bij bijna alle consumenten.