Inspectiemedewerkers van het ministerie van VROM zijn inmiddels vijftien keer bij HVC langs geweest om verdacht huisvuil te onderzoeken en radioactief materiaal af te voeren.HVC heeft zelf geen vergunning voor onderzoek en opslag van dat materiaal. „Dat valt onder de kernenergiewet”, aldus HVC-directeur dr. Jan Peter Born. „Het ligt heel gevoelig onder de bevolking als wij een vergunning zouden aanvragen voor de opslag van radioactief materiaal.”

HVC heeft eind maart apparatuur geplaatst om radioactief materiaal in huisvuil te onderscheppen. Dat het stralingsniveau de afgelopen drie maanden in tientallen gevallen te hoog was, heeft Born compleet verrast, zo verklaarde hij woensdag tegenover het Reformatorisch Dagblad. „Wij zijn de eerste afvalverbrandingsinstallatie in Nederland die detectieapparatuur heeft geplaatst. Je weet dan nog niet wat het op gaat leveren.”

Radioactief jodium 131 is aangetroffen in zaken als incontinentiemateriaal, inlegkruisjes en urinezakken. Born ziet een duidelijke link met de gezondheidszorg. Ziekenhuizen gebruiken jodium 131 voor onder meer schildklieronderzoek en -behandeling. Na die medische behandeling scheidt de patiënt de stof dagenlang uit. Radioactiviteit van jodium 131 halveert elke acht dagen en is daarmee na ongeveer tachtig dagen ongevaarlijk voor de volksgezondheid.

De andere tien Afval Verbrandings Installaties (AVI’s) controleren het huisvuil niet op radioactiviteit. Er is volgens Born geen reden om aan te nemen dat de aanvoer van jodium 131 bij collega-AVI’s anders is dan in Dordrecht.

De HVC-directeur weet niet hoeveel radioactief jodium uit de schoorsteen komt als het verbrand wordt: „Dat is nooit gemeten. Ik vermoed dat het in de bodemas terechtkomt omdat het natrium-jodide betreft; dat verdampt nauwelijks tijdens het verbrandingsproces.”

Radioactieve straling van afvalslakken uit de vuilverbrandingsoven van HVC was aanleiding om het huisvuil door te lichten. Born: „We kregen een melding van een schroothandelaar.”

HVC overweegt nu zijn tweede grote AVI in Alkmaar ook met een detectiepoort voor radioactieve straling uit te rusten. „Voorkomen is beter dan genezen”, aldus Born.

In Duitsland ontstond eerder deze maand ophef over huisvuil uit Napels dat naar een verbrandingsinstallatie in Hamburg werd vervoerd. Dat bleek ook radioactief materiaal -eveneens jodium 131- te bevatten.