In de rubriek Toegespitst (RD van 14 juli) legt hoofdredacteur W. B. Kranendonk de vorm van journalistiek uit die deze krant gebruikt om de Oranjegekte rond het EK voetbal kritisch van commentaar te voorzien. Hij gaat daarbij in op het interview met oud-profvoetballer Jelmer Slager (RD van 7 juli).De voetballer wordt in dit vraaggesprek kritisch aan de tand gevoeld door de journalisten. Juist door hem kritisch te bevragen wil de redactie de redenering die deze sportmensen volgen blootleggen. Volgens Kranendonk zal elke jongere die opgegroeid is met de gereformeerde belijdenis na lezing van de antwoorden erkennen dat de voetballer onverenigbare zaken probeert te verenigen.

Deze wijze van discussiëren en bevragen van de gesprekspartner vraagt van jongeren een sterk cognitieve inslag. Kranendonk veronderstelt dat jongeren op basis van logische argumenten en analyse van feiten hun mening vormen.

Volwassenen en hoger opgeleide jongeren zijn inderdaad vaak cognitief ingesteld. Het merendeel van de jongeren is dat echter niet, en peilt het principieel kritische karakter in de vraagstelling niet. Het valt daarom te betwijfelen of reformatorische jongeren door dit interview inzien dat de argumentatie van Jelmer Bijbels gezien niet klopt. Sterker nog, veel jongeren vinden dat de ex-prof juist een goed verhaal heeft. Voor hen is het interview als een schot in eigen doel. Hun voetballiefde wordt er eerder door aangewakkerd dan afgeremd.

Identificatiefiguur
Waarom spreekt het verhaal van deze ex-profvoetballer jongeren zo aan? Jongeren bepalen hun mening vooral op basis van hoe hun identificatiefiguren spreken en handelen. Een voetballer als Jelmer Slager is bij uitstek een identificatiefiguur voor voetbalminnende reformatorische jongeren.

Op de foto staat een vriendelijk ogende jongeman. De journalisten stellen kritische vragen, die in hun ogen wat kortaf en ’hakkerig’ overkomen. Jelmer geeft echter eerlijk antwoord en vertelt in het interview op een openhartige wijze zijn verhaal. Een jongere identificeert zich met deze sympathieke jongeman, die tegelijk een goede voetballer en een serieuze, kerkelijk meelevende jongen is. Hij mag dan andere keuzes maken dan van huis uit wordt voorgestaan, maar hij is als fervent voetballer serieus met het geloof bezig.

De antwoorden van Jelmer vindt menig jongere best goed en overtuigend. Zijn waarschuwing: „Als God op de tweede plaats komt, moet je oppassen”, neemt een reformatorische jongere graag ter harte. Maar het totaalbeeld uit het interview sterkt de jongere in zijn zoektocht naar het antwoord dat hij graag wil horen. En dat antwoord luidt: voetbal kijken en christen-zijn kunnen best samengaan.

Jongeren verlangen naar authenticiteit! De ex-prof klinkt heel authentiek en daarom valt het verhaal van Jelmer Slager zo goed bij jongeren. Die kritische journalisten en al die mensen die een begeleidend commentaar geven kennen ze niet.

Ervaringsdeskundige
Hoe bereiken we dat jongeren kritisch naar voetbal leren kijken en hun eigen mening daarover op Bijbelse gronden leren te funderen? Laat jongeren in een interview kennismaken met iemand die vanuit zijn eigen hart en leven de strijd tegen de zonde kent. Zo iemand staat als ’ervaringsdeskundige’ naast jongeren.

Laat die persoon vertellen hoe God hem te sterk werd, waardoor de wereld van voetbal hem tot zonde werd. En dat hij door genade heeft leren buigen voor de Koning der koningen en nu een andere Koning mag dienen. Dat doet een appel op het hart en het geweten.

Dan proeven ze de ootmoed in de liefdevolle en waarschuwende oproep om de Heere te zoeken en het verdriet over de zonde van eertijds. Dan voelen ze wat ze ten diepste zelf ook weten. Als je iets van de vreze des Heeren mag kennen, moet je radicaal breken met de dienst van de wereld. Daar stopt al ons redeneren en argumenteren.

Dan voelen en beseffen jongeren dat de dienst van Koning Jezus alle Oranjevreugde ver overtreft. Zo’n authentiek levensverhaal heeft meer aantrekkingskracht en overredingskracht dan elk ander betoog.

De auteur is docent godsdienst en economie in het mbo en betrokken bij het kerkelijk jeugdwerk.