Vijf Kamerleden zijn naar de lichtstad gekomen om burgers uit te leggen wat ze hebben gedaan met de ideeën over Europa die ze precies een jaar geleden van dezelfde mensen hebben gekregen. „Wij leggen vanavond verantwoording af over onze inzet in de debatten over het nieuwe EU-verdrag”, licht PvdA’er Waalkens toe.De Kamer heeft de inbreng van de Brabanders ter harte genomen, bezweert VVD-Kamerlid Ten Broeke. „U moet ons daarin vertrouwen.” Zo is de rol van nationale parlementen in het Europese besluitvormingsproces „aanzienlijk versterkt”, precies zoals de mensen voorstelden. Europa is democratischer geworden, vult PvdA’er Blom aan.

De zaal is niet overtuigd. „U hebt heel weinig gedaan met wat wij wilden”, zeg een man onder aanzwellend applaus. „Wij vroegen om een referendum en dat is er niet gekomen.” Een ander noemt de avond „mosterd na de maaltijd.” Het Kamerdebat over het nieuwe EU-verdrag is immers al geweest. „Ik ben blij dat Ierland nee heeft gezegd tegen het verdrag, zodat deze avond mosterd voor de volgende maaltijd kan zijn.”

Een oudere vrouw heeft heel andere zorgen. Ze stelt dat ze vorig jaar bij de Kamerleden heeft geklaagd dat ze in een spookhuis woont. „Dat wordt me geflikt door satellieten.” Twaalf maanden later is er niets verbeterd. „Ik woon er nog steeds in.”

SGP-Kamerlid Van der Staaij proeft „teleurstelling” bij het publiek. SP’er Van Bommel weet waarom: „Het nieuwe verdrag is voor 95 procent hetzelfde als de verworpen EU-grondwet. U bent gefopt.”

Ten Broeke probeert de zaal op andere gedachten te brengen: „Ik heb écht mijn best gedaan om naar u te luisteren. Veel zaken die u voorstelde, staan nu in het nieuwe verdrag. Dat zijn geen praatjes, dat is echt zo.”

Ere wie ere toekomt, Ten Broeke heeft in Kamerdebatten het meest teruggegrepen op de vier inspraakbijeenkomsten van vorig jaar over Europa. Hij wordt er niet voor beloond. „De voorstanders van het nieuwe verdrag zijn hardleers”, valt iemand uit.

Dat verwijt treft niet alleen Ten Broeke, maar ook zijn CDA-collega Jonker en PvdA’er Blom. De sociaaldemocraat kiest voor de aanval. „Wij luisteren niet? Dat klopt. Ik luister niet naar mensen waar ik het niet mee eens ben. Want ik ben van de PvdA. Ik draag de idealen van die partij uit, niet die van het volk.”

„Dat is nou precies de houding waarom de PvdA bij de volgende verkiezingen wordt afgestraft”, reageert een LPF-raadslid. Blom nuanceert zijn verhaal direct. „Ik luister wel naar de burger, maar ik handel er niet automatisch naar.”

Ten Broeke doet ook nog een poging. „Als het goed is”, stelt hij, „is er een relatie tussen wat de Kamer besluit en wat de bevolking wil.” Honend gemor is zijn deel. „Het Nederlandse volk zei nee tegen de EU-grondwet”, brengt iemand in herinnering. „Het nieuwe verdrag is voor 5 procent aangepast. Het volk wordt nergens meer naar gevraagd. Men vindt het goed zo. Dat vind ik eng.”

De tegenstanders van het nieuwe EU-verdrag -SP en SGP- beleven in deze ambiance een gemakkelijke avond. Vrijwel alles wat ze zeggen is goed voor applaus. De voorstanders roeien drie uur lang tegen de stroom in. CDA’er Jonker heeft het aan het eind van de avond aardig gehad. „Ik proef vanavond meer cynisme dan de vorige keer. Dat betreur ik enorm.”