Feitelijk stond er weinig nieuws in. De belangrijkste adviespunten om de komende jaren honderdduizenden mensen extra aan de slag te krijgen, waaronder het inperken van de WW-duur en een hogere pensioenleeftijd, lekten in de afgelopen weken al goeddeels uit.Wél interessant waren de reacties op het rapport en die liepen maandag flink uiteen. Werkgeversorganisaties omhelzen de bevindingen van Bakker cum suis. Ze spreken over „een uitdagend perspectief” voor de toekomst van Nederland.

De SP is stukken minder in haar nopjes. De commissie heeft gefaald, menen de socialisten in de Kamer. „Dit is geen banenplan, maar een blauwdruk voor ontmanteling van werknemersrechten”, luidt het snoeiharde commentaar.

De waarheid zal, zoals vaak, zo ongeveer in het midden liggen. Want dat de commissie goed werk heeft verricht door te onderzoeken hoe de arbeidsparticipatie de komende jaren kan worden opgekrikt, staat buiten kijf. De veelbesproken vergrijzing nadert met rasse schreden, met krapte op de arbeidsmarkt en een mogelijk onbetaalbare verzorgingsstaat als pijnlijke resultante. Daar de ogen voor sluiten zou struisvogelpolitiek zijn.

Toch blijft het ietwat vreemd dat er aan de rechten van werknemers moet worden getornd -door onder meer de WW-duur drastisch te beperken- juist in een tijd dat bedrijven maar mondjesmaat en niet zelden na veel moeite aan personeel kúnnen komen.

De commissie-Bakker werd ingesteld nadat de regeringscoalitie het niet eens kon worden over voorstellen van minister Donner van Sociale Zaken om het ontslagrecht te moderniseren. De discussie hierover liep uiteindelijk zelfs uit op een bijna-kabinetscrisis. Het is de vraag of het rapport van Bakker en de zijnen de gestolde kou nu uit de lucht haalt.

In het stuk komt het woord ontslagrecht weliswaar niet voor, waarmee de politieke angel uit de discussie lijkt te zijn gehaald. Maar dit blijkt slechts een fopspeen. Doordat de commissie werkgevers en werknemers samen verantwoordelijk wil maken voor de zoektocht naar een nieuwe baan, boet het bestaande ontslagrecht onmiskenbaar aan betekenis in.

Daarnaast valt nog maar te bezien of de voorgestelde opzet gaat werken. Niet zelden is bij ontslagsituaties sprake van ernstig verstoorde arbeidsverhoudingen. Hand in hand de vacatures in de krant doorspitten door baas en employee is er dan niet bij.

Vakbonden, die sinds de demonstraties op het Amsterdamse Museumplein in 2004 hun zelfvertrouwen hebben herwonnen, betitelen de notitie in doorsnee als een prikkelende aanzet tot debat. Niet minder, maar zeker ook niet meer. Het vooruitzicht voor het rapport van Bakker lijkt daarmee op zijn zachtst gezegd niet rooskleurig.

Coalitiefracties roemen daarnaast vooral de niet-gevoelige adviezen van Bakker, zoals fiscale prikkels om langer door te werken en hogere subsidies voor kinderopvang. Hoe PvdA, ChristenUnie en het CDA bijvoorbeeld de voorgestelde verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd tot 67 jaar taxeren of fiscalisering van de AOW, blijft vooralsnog gissen.

Premier Balkenende en TNT-topman Bakker zijn duidelijk niet gelukkig met deze selectieve manier van omgaan met de adviezen uit de notitie. Zij haastten zich maandag om het „geheel van het rapport” te benadrukken en de „samenhang daarbinnen.” In andere woorden: Er kan niet vrijelijk in het rapport worden geshopt.

Bij die standvastigheid ligt er na een hete herfst in de polder nu wellicht een hete zomer in het verschiet.