Rechtszaken op Guantanamo gaan door
Processen tegen buitenlandse terreurverdachten in Guantanamo Bay gaan gewoon door. Dat heeft de Amerikaanse minister van justitie Michael Mukasey gezegd in reactie op de uitspraak van het Amerikaanse Hooggerechtshof, dat donderdag bepaalde dat buitenlandse verdachten die in Guantanamo Bay op Cuba worden vastgehouden hun detentie voor civiele rechtbanken in de Verenigde Staten mogen aanvechten. In Guantanamo Bay zitten honderden mensen al jarenlang vast zonder vorm van proces.
De uitspraak van het hof, dat overigens sterk verdeeld was, is een zware tegenvaller voor president George Bush, die vanwege zijn antiterreurbeleid nu al drie keer door het hoogste rechtscollege op de vingers is getikt. Eerder wist Bush wetgeving door te drukken die de gevangenen in Guantanamo rechten ontnam die andere gedetineerden wel hebben. Bush zei het hartgrondig oneens te zijn met de beslissing van het hof en liet doorschemeren opnieuw via wetgeving te zullen proberen de terreurverdachten in Guantanamo vast te houden.Het hof bepaalde dat de gevangenen in Guantanamo rechten hebben onder de Amerikaanse grondwet. De regering–Bush ontzegde hun lange tijd alle rechten. Het hof stelde expliciet dat habeas corpus op de gevangenen van toepassing is. Het eeuwenoude juridische principe van habeas corpus houdt in dat rechters mogen bepalen of een gevangene moet worden vrijgelaten omdat zijn detentie in strijd is met de wet. De Military Commissions Act uit 2006 ontzegde de gevangenen zich te beroepen op habeas corpus.
De advocaat van de voormalige chauffeur van Osama bin Laden voorspelde dat de rechtszaak tegen zijn cliënt als gevolg van de uitspraak van het hof wordt uitgesteld en mogelijk helemaal niet doorgaat. De rechtszaak tegen de chauffeur, Salim Hamdan, staat gepland voor deze zomer in Guantanamo. De advocaat, Brian Mizer, zei te zullen aanvoeren dat de grondwettelijke rechten van zijn cliënt op een spoedig proces zijn geschonden en dat de aanklachten daarom moeten komen te vervallen.
Het is de derde keer sinds 2004 dat het hof stelt dat de Guantanamo–gevangenen het recht hebben hun detentie aan te vechten voor een civiele rechtbank. De regering en het Congres, dat destijds door de Republikeinen werd gedomineerd, wijzigden daarop de wet, in pogingen om de gedetineerden uit de rechtszaal te houden. Verreweg de meeste gevangenen in Guantanamo zitten vast zonder te zijn aangeklaagd.
Van de ongeveer 270 mannen die in het detentiecentrum verblijven zitten sommigen al meer dan zes jaar vast. Ze worden aangeduid als vijandige strijders en beschuldigd van terrorisme of banden met Al–Qaida en de Taliban.