Turkije wil eigen academie voor moderne islam
Turkije gaat een islamitische universiteit stichten die zich richt op een moderne leer van de islam. Het instituut wordt mogelijk een concurrent van de hoogste soennitische instantie, de relatief behoudende al–Azhar Universiteit van Cairo.
Het dagblad Aksam meldde dinsdag dat voorzitter Ali Bardakoglu van de Diyanet Isleri Baskanligi, het Directoraat Religieuze Zaken, een universiteit wil stichten waar „de Islam van de 21e eeuw wordt onderwezen". Hij zei dat het besluit eerder al door de nationale veiligheidsraad is genomen. Daar zitten de top van regering en strijdkrachten in, die er de veiligheidspolitiek van Turkije uitstippelen. Turkije ziet via gematigder interpretaties van de religieuze leer een mogelijkheid zijn invloed te vergroten, allereerst in de regio maar mogelijk tot ver daarbuiten. Ook is het een wapen tegen het fundamentalisme dat in het wereldlijke stelsel van Turkije als grote bedreiging wordt gezien. Het streng seculiere Turkije streeft er zo tóch naar een autoriteit te worden op religieus gebied.De vice–voorzitter van de Diyanet, Mehmet Gormez, is in Ankara al enige tijd de drijvende kracht achter een ambitieus project om de hadith, na de Koran de belangrijkste islamitische geschriften, te indexeren en „waar nodig opnieuw te interpreteren". De hadith zijn overleveringen over vermeende uitspraken of daden van de profeet Mohammed en/of over mensen in zijn onmiddellijke nabijheid. Ze vormen een essentiële basis voor islamitisch recht en jurisprudentie.
Het Ottomaanse Rijk was in de vorige eeuw het enige land waarvan de heerser als kalief geestelijk leiderschap in heel de islamitische wereld claimde. Maar het kalifaat werd in 1924 door de stichter van de republiek en seculier hervormer Musafa Kemal ’Atatürk’ (1881–1938) afgeschaft. Vier jaar later verloor de Islam de status van staatsgodsdienst. Met de oprichting van de Diyanet schoof Atatürk de traditionele geestelijkheid opzij. De voorzitter van de Diyanet is de grootmoefti van Turkije. De bij zijn directoraat werkende geestelijke leermeesters en autoriteiten zijn feitelijk in overheidsdienst.