Dat is in het kort de boodschap die luchtvaartmaatschappijen de afgelopen dagen verkondigden op de jaarvergadering van de internationale brancheorganisatie IATA in de Turkse stad Istanbul. Zij riepen regeringen op de sector te helpen door versoepeling van de regelgeving.Overgenomen worden is voor veel bedrijven de enige kans op overleving, maar internationale regels maken dat uiterst lastig. Grensoverschrijdende overnames zijn vrijwel alleen mogelijk binnen de Europese Unie. Verder hekelde de brancheorganisatie het oerwoud aan toeslagen en milieuheffingen waarmee de sector te maken heeft, zoals de vliegtaks in Nederland.

De Europese grootmachten Air France-KLM en British Airways waarschuwden al eerder voor de gevolgen van de steeds oplopende olieprijs. Topman Jean-Cyril Spinetta van de Frans-Nederlandse luchtvaartgroep sprak eerder deze maand van een echte crisis. Zijn Britse collega Willie Walsh liet optekenen dat fusies en faillissementen onvermijdelijk zijn.

Topman Bisignani van IATA noemde de huidige situatie afgelopen weekeinde „in potentie vernietigender dan al onze recente veldslagen met de Ruiters van de Apocalyps bij elkaar". Na de bezuinigingsronde die de sector sinds 2001 heeft doorgevoerd, „is er geen vet meer over", aldus Bisignani.

De totale kerosinerekening van alle luchtvaartmaatschappijen die bij IATA zijn aangesloten, was 40 miljard dollar in 2002. Als de prijs van ruwe olie lang op het huidige niveau van tussen de 125 en 130 dollar per vat blijft staan, loopt dat bedrag op tot bijna 200 miljard dollar, aldus de brancheorganisatie.

Luchtvaartmaatschappijen proberen de hogere kosten op te vangen door strategisch brandstof in te slaan (hedging). Dat blijkt echter steeds lastiger omdat de olieprijs de laatste tijd niet meer schommelt, maar alleen nog maar hard stijgt. Daardoor wordt het dempende effect van hedging ernstig beperkt.

Daarom wordt vliegen ook voor consumenten duurder. Steeds meer bedrijven brengen hoge brandstoftoeslagen in rekening. Ook vragen sommige luchtvervoerders passagiers sinds kort geld om koffers mee te mogen nemen. Het gevolg daarvan is dat sommige groepen passagiers het vliegtuig voortaan mijden.

Ruim twintig luchtvervoerders gingen het afgelopen halfjaar op de fles. Dat zijn er drie tot vier keer zo veel als normaal gesproken in een heel jaar. Bisignani wees erop dat omvallende bedrijven niet alleen de luchtvaartsector treffen, maar de gehele economie van veel landen . „Je kunt de Atlantische Oceaan niet oversteken met de trein", aldus de IATA-topman.

Voor het lopende jaar voorspelt IATA een totaalverlies van 2,3 miljard dollar (1,5 miljard euro) voor de luchtvaartsector. Dat kan oplopen tot 6,1 miljard dollar als de olieprijs niet zakt. Vorig jaar boekte de totale burgerluchtvaart nog een winst van 5,6 miljard dollar.