Ronkende graafmachines zijn nog volop bezig bij de ecopassage, een plek waar dieren onder de provinciale weg door kunnen. De weg en de onderdoorgang mogen dan klaar zijn; het omliggende terrein is nu vooral nog zand. Het duurt daarom nog enkele maanden voordat alle diersoorten de passage kunnen gebruiken.Over een lengte van zo’n 80 meter is de Rijksstraatweg ondergraven. Een houten schutting onttrekt het verkeer, dat een meter of zes hoger voorbijraast, aan het oog. Het motorgeluid dringt nauwelijks door tot onder de weg. De Utrechtse gedeputeerde Krol is blij met de ecopassage en trots dat het werk zo voorspoedig gaat. Té voorspoedig zelfs. De passage is al een tijdje terrein van veertig nestelende oeverzwaluwen.

Waar de beschermde vogels er normaal gesproken voor zorgen dat bouwprojecten worden uitgesteld, kan de doorgang nu nog niet helemaal worden afgerond vanwege de zwaluwnesten, zegt Krol lachend. „De ecopassage werkt al voordat ze klaar is.”

De ecopassage Elst, die een kleine 2,4 miljoen euro kost, is de eerste uit een serie van vijf grote ecopassages in de provincie Utrecht. De doorgang verbindt de hoge en droge Utrechtse Heuvelrug met de natte uiterwaarden. Zowel dieren als mensen kunnen gebruikmaken van deze veilige oversteek. Een schutting met kijkgaten scheidt straks de twee brede onderdoorgangen voor het wild en de doorgang voor wandelaars.

Ook bestuursvoorzitter De Geer van Stichting Het Utrechts Landschap is te spreken over de snelheid waarmee de ecopassage is aangelegd. Samen met gedeputeerde Krol verricht hij de openingshandeling. Zonder verder ceremonieel trekken de twee aan een wit touw, waarna zich een enorm spandoek ontrolt. Bijna over de hele lengte van de ecopassage staat in vette letters te lezen: ”Samen maken we Utrecht mooier”.

Het verminderen van barrières is een belangrijk doel op de Utrechtse Heuvelrug. Zo worden de versnipperde natuurgebieden weer „aan elkaar geknoopt”, zegt woordvoerder Chris Klemann van de provincie Utrecht. „Met dit soort verbindingen proberen we, samen met natuurbeheerorganisaties, de Ecologische Hoofdstructuur vorm te geven.” De Utrechtse Heuvelrug als een aaneengesloten gebied, waar wild ongehinderd van het ene naar het andere voedsel- of schuilgebied kan trekken.

De plek bij de voormalige tabaksplantage Willem III leent zich volgens hem uitstekend voor de ecopassage. Door de aanwezigheid van het smeltwaterdal, kan de weg op zijn oude niveau blijven liggen. Eenmaal begroeid, vormt de onderdoorgang straks een natuurlijke uitloper van het smeltwaterdal richting de uiterwaarden. De onderdoorgang is gecreëerd door grond onder de Rijksstraatweg weg te halen. Vele malen goedkoper dan de bouw van een ecoduct, waarbij het wild over de weg heen moet.

Een paar honderd meter achter de passage liggen koeien rustig te herkauwen. De uiterwaarden zijn nu nog grotendeels agrarisch gebied. Maar de provincie heeft grootse plannen om het grasland aan te kopen en daarmee de ecologische verbinding verder vorm te geven, aldus Klemann.

Nog even en dan kunnen padden, konijnen en hazen, maar ook groot wild als reeën en damherten, ongestoord de Elster Buitenwaarden bereiken. Later volgen mogelijk grazers als runderen en paarden. Grote wens van Stichting Het Utrechts Landschap is om uiteindelijk ook het edelhert de uiterwaarden in te krijgen.