VS: Noord-Korea geeft geheim kernwapenprogramma toe
Noord-Korea heeft begin deze maand erkend dat het in de jaren negentig in het geheim kernwapens probeerde te ontwikkelen. Dat gebeurde volgens hoge Amerikaanse ambtenaren toen onderminister James Kelly van Buitenlandse Zaken het communistische regime met „bewijsmateriaal” confronteerde.
Noord-Korea schond met het geheime programma het akkoord dat het in 1994 met de Amerikanen sloot. Pyongyang zegde toen toe het programma te bevriezen. In ruil daarvoor zou een consortium onder Amerikaanse leiding voor 2003 twee lichtwaterreactoren bouwen, die geen materiaal voor de bouw van kernwapens produceren.
De EU betaalt mee aan dit programma. De Europese Commissie zei donderdag snel duidelijk te willen hebben over de Amerikaanse aantijging. De Amerikaanse president Bush schaarde Noord-Korea vorig jaar samen met Irak en Iran in de ’as van het kwaad’, landen die massavernietigingswapens maken of verspreiden.
Volgens Washington is het akkoord van 1994 door de Noord-Koreaanse bekentenis van zijn waarde ontdaan. De regering-Bush overlegt nu met het Congres en de bondgenoten over verdere stappen in haar betrekkingen met Pyongyang.
Kelly besprak in volgens hem „openhartig en nuttig” overleg met de Noord-Koreanen de Amerikaanse zorgen over de ontwikkeling van raketten en massavernietigingswapens in het stalinistisch bestuurde land. Ook stelde hij de situatie van de mensenrechten aan de orde. Kelly was de hoogste Amerikaanse functionaris die Noord-Korea bezocht sinds president Bush het land samen met Iran en Irak onderbracht bij de ’as van de kwaad’, landen die het internationaal terrorisme steunen.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Igor Ivanov, zei dat zijn land geen commentaar wil geven op de Amerikaanse onthulling voordat Rusland met de Noord-Koreanen en ’onze andere partners’ heeft gesproken. Ivanov wil eerst opheldering en pas als hij de noodzakelijke informatie heeft gekregen, zal hij zich uitspreken, deelde hij op een persconferentie mee. Rusland heeft in het verleden ook al geprobeerd een bemiddelende rol te spelen tussen de VS en Noord-Korea.
Zuid-Korea heeft het noordelijke buurland donderdag opgeroepen zich aan alle overeenkomsten over kernwapens te houden. Lee Tae-sik, onderminister van Buitenlandse Zaken, noemde tegen journalisten in Seoul onder meer het verdrag tegen verspreiding van kernwapens en de gezamenlijke verklaring van Noord- en Zuid-Korea om van het Koreaanse schiereiland een kernwapenvrije zone te maken. President Kim Dae-jung noemde de bekentenis van Noord-Korea ernstig, maar hij verklaarde ook haar als signaal te zien dat Noord-Korea de kwestie via overleg wil oplossen.
Het internationale atoomagentschap IAEA zei donderdag „erg bezorgd” te zijn over de beschuldiging. Als het verhaal klopt dan heeft Noord-Korea de VN om de tuin geleid, stelt de organisatie in Wenen vast. De IAEA heeft de afgelopen jaren beperkte wapeninspecties gehouden in Noord-Korea. Maar van een daadwerkelijke diepgaande controle op naleving van de afspraken was geen sprake.