Volgens de jongste officiële gegevens zijn in Birma inmiddels 31.938 doden geregistreerd en worden nog altijd 29.770 mensen vermist. De VN schat het aantal doden tussen de 62 duizend en de honderdduizend. Deskundigen zeggen te vrezen dat het dodental door ziekten en ondervoeding kan oplopen tot wel anderhalf miljoen.De Amerikaanse president George Bush zei maandag in een radiointerview dat de internationale gemeenschap de Birmaanse junta zou moeten veroordelen. Desgevraagd beaamde Bush dat de militairen zijns inziens meer bezig zijn met hun eigen macht dan met het lot van de bevolking. De Amerikaanse autoriteiten maken zich grote zorgen over waar de hulpgoederen terecht komen, zei de directeur van de hulpdienst USAID maandag.

Een vrachtvliegtuig van het Amerikaanse leger, een C–130, kreeg maandag na langdurige onderhandelingen met de junta toestemming om in Rangoon te landen. Het ongewapende toestel, opgestegen in Thailand en volgeladen met 12.700 kilo aan klamboes, dekens en drinkwater, had genoeg hulpgoederen aan boord voor zo’n dertigduizend personen.

Het toestel werd in Rangoon welkom geheten door verscheidene ministers, militairen en de hoogste Amerikaanse diplomaat in Birma, Shari Villarosa. Aan boord van het toestel was admiraal Timothy Keating, commandant van de Amerikaanse strijdkrachten in de Pacific, die persoonlijk zou proberen met de junta te onderhandelen. Een Birmaanse regeringswoordvoerder zei dat de goederen door het Birmaanse leger en de Birmaanse luchtmacht worden gedistribueerd.

Dinsdag vertrok een tweede vrachtvliegtuig van de Amerikaanse marine met hulpgoederen naar Birma en later op de dag volgt naar verwachting een derde hulpvlucht. Maandag mocht de VS na lang onderhandelen met de Birmaanse junta een eerste toestel met hulpgoederen sturen, negen dagen nadat het land werd getroffen door de cycloon Nargis. In eerste instantie is afgesproken dat de VS drie hulpvluchten uitvoert, maar een Amerikaanse legerwoordvoerder zei te verwachten dat de vluchten woensdag worden voortgezet. De militaire machthebbers in Birma hielden de Amerikaanse hulp eerder tegen omdat ze de VS als hun vijand beschouwen.

Het Amerikaanse leger kan naar eigen zeggen ruim negentigduizend kilo hulpgoederen per dag naar Birma vliegen.

Ondertussen is een vloot Amerikaanse marineschepen met vliegtuigen en duizenden manschappen aan boord in de nabijheid van Birma. Marinewoordvoerders zeiden te hopen dat de schepen snel toegang krijgen tot Birmaanse havens.

Hoewel de junta nu hulpgoederen laat invliegen, worden buitenlandse experts nog altijd geweerd. VN–woordvoerder Richard Horsey zei in Bangkok dat er een groot tekort is aan boten, vrachtwagens, helikopters en dergelijke. ‘Er zijn tot twee miljoen mensen die dringend hulp nodig hebben’, zei Horsey.

De Thaise premier Samak Sundaravej stuurde maandag persoonlijk een brief naar zijn Birmaanse tegenpool met een verzoek meer visa uit te geven. De junta liet evenwel opnieuw weten dat visumaanvragen voor buitenlanders van geval tot geval worden bekeken. Ook werd herhaald dat alleen Birmaanse experts hulpgoederen mogen verdelen.
In Rangoon landde maandag ook een chartertoestel van de Franse organisatie Médecins Sans Frontières (Artsen zonder Grenzen). De organisatie zei dat nog drie toestellen op weg waren.

De Britse Conservatieve oppositieleider David Cameron opperde maandag voedseldroppings boven Birma als de junta niet snel grootschaliger hulp toestaat. ‘Het is een race tegen de klok’, zei Cameron tegenover de BBC–radio. ‘Uiteindelijk gaat het erom de mensen te helpen en van voedsel te voorzien, en ervoor te zorgen dat ze niet langer sterven.’

De Birmaanse oppositiebeweging Democratische Stem van Birma riep maandag vanuit Oslo op tot een VN–resolutie om ervoor te zorgen dat hulp wordt verleend. Eerder werd van Franse zijde al gewezen op de mogelijkheid van een VN–resolutie om de Birmaanse junta te omzeilen.

Eurocommissaris voor ontwikkeling en humanitaire hulpverlening Louis Michel kondigde aan dat hij dinsdag naar Birma zal reizen. Michel zei dat de EU bereid is meer hulp te verlenen, maar dat dergelijke fondsen zonder professionele distributie geen zin hebben.