Geloof kost wat, ook in Nederland
De vervolgde kerk ligt buiten het blikveld van veel Nederlandse christenen. Het boek ”Vervolgd om Jezus’ wil” -een nieuw deel in de Artiosreeks van de Gereformeerde Bond- wil een middel zijn om hen dichter bij elkaar te brengen. „Wij vormen een abnormaal stukje van de wereldkerk”, betoogt de auteur, ds. J. het Lam. „Geloof kost wat. Ook in Nederland.”
„Juist ik moet erover schrijven”, zo noteert de hervormde predikant uit Harderwijk in het voorwoord, „niet omdat ik er meer van weet dan anderen, maar omdat ik er meer over leren moet dan anderen.” En: „De enige keer dat ik gevangen zat, was een halfuur in een kledingkast door een plagerij van mijn broers.”Tijdens de zogenoemde Nacht van Gebed, waarin christenen bidden voor hun vervolgde geloofsgenoten, raakte hij door filmpjes en foto’s onder de indruk van de blijdschap en vurigheid van christenen die lijden om hun geloof. Sommigen broodmager, met zichtbare littekens van marteling. „Maar belangrijker dan de vervolging die ze ondergingen, is hun manier van leven met Christus. Welke andere keuzes zij maken. Daar kunnen wij iets van leren. In het contact met hen”, gaat hij verder, „ontdek je dat de Nederlandse situatie niet normaal, maar heel vreemd is.” Dat besef kan volgens de predikant alleen rijpen als christenen weten dat ze bij de vervolgde kerk horen.
Het is een van de eerste statements in zijn boek: alle christenen worden vervolgd. Wat hebben we al die jaren gedaan met Bijbelteksten over verdrukking, vraagt ds. Het Lam zich in het eerste hoofdstuk af. „Hebben we er altijd in gedachten iets bij gelezen? ”Misschien” of ”soms” of: ”in sommige landen”? Vreemd dat we dit gegeven altijd over het hoofd hebben gezien.”
En dat niet alleen. De auteur stelt dat de begrippen ”kruis” en ”verdrukking” in de prediking een andere invulling hebben gekregen, namelijk die van ziekte, depressie of het verlies van een dierbare. In het Nieuwe Testament duiden deze begrippen echter de vijandschap aan die een christen ontmoet omdat hij bij Jezus hoort. De predikant wijt deze begripsverwarring aan de Nederlandse bril waarmee christenen de Bijbel lezen. „Beschamend is dat”, zegt hij. „We hebben niet de moeite genomen om goed te lezen. We denken dat de theologie in Nederland van hoog niveau is en zien het ontbreken daarvan in landen waar vervolging is, als een probleem. Nu blijkt dat we lijden aan blikvernauwing.”
Westerse christenen hoeven om hun geloof niet de cel in en kennen geen marteling. De geestelijke strijd speelt zich volgens ds. Het Lam op een ander front af. In zijn boek noemt hij de seculiere intolerantie een bron van moeilijkheden, naast welvaart, gehaastheid, zelfontplooiing en het vertrouwen op kennis en techniek.
Wat is het grootste struikelblok? Ds. Het Lam: „Het ontwijken van lijden. We willen wel iets inleveren, maar niet ons héle leven, onze héle vrijheid en ál onze welvaart. De Bijbeltekst waarin staat dat wie zijn leven verliezen moet om het te behouden, is moeilijk voor ons. Die westerse denkwijze, dat gebrek aan radicaliteit, staat het echt volgen van Jezus in de weg.”
Dure auto
Soms stelt hij in zijn preken de welvaart aan de kaak. „De Bijbel is heel kritisch over rijkdom. Je kunt beter niet rijk zijn. Jezus zei: „Geef het maar weg.” Ik vraag of de Heere het goed vindt dat we in die dure auto rijden, dat we naar dat grotere huis willen verhuizen. Ik weet dat ik in de problemen kom als ik dat zeg. Je spreekt de geest van welvaart aan. Dat vinden mensen heel vervelend.” Het was een van de eyeopeners bij zijn bezinning op dit onderwerp: „Het geloof kost wat. Ook in Nederland.”
Het is mogelijk, zegt de predikant wat aarzelend, „dat we hier hardhandig bij stilgezet worden. Ik hoop niet dat de bewustwording die je hier en daar op dit punt ziet ontstaan, de voorbode is van een slechte tijd voor het christendom in Nederland. Ik kan echt bang zijn voor wat mijn kinderen en kleinkinderen kunnen gaan meemaken. Als het zo normaal is dat de kerk vervolgd wordt, zou het logisch zijn dat de situatie een keer verandert.”
„Acht de Heere ons niet waardig om te lijden voor Hem?” vraagt de Harderwijker predikant zich in het boek af. Wat is het antwoord? „Ik weet het niet. Op veel plaatsen is nieuw leven zichtbaar. Eerder denk ik dat er een gelouterde kerk voortkomt uit de kerk die nu nog krimpt.”
In het tweede deel van het boek, waarvan de redactie was in handen van drs. P. J. Vergunst, geven verschillende auteurs de vervolgde kerk een gezicht. Ze beschrijven het leven in tien landen die hoog op de ranglijst christenvervolging staan, een lijst die de stichting Open Doors jaarlijks uitgeeft. De selectie van landen is gemaakt in overleg met Open Doors en de Gereformeerde Zendingsbond.